Επιμέλεια : Ζιώζιας Βασιλειος . Πρόεδρος ΠΑ.ΣΥ.Β.Α.
Ο φλογερός υπερασπιστής
των δικαίων του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού .
Ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Σεβαστιανός (κατά κόσμον
Σωτήριος Οικονομίδης) γεννήθηκε στις 20 Ιουνίου του 1922 στα Καλο-γριανά
Καρδίτσας.
Στα χρόνια της Κατοχής σπούδασε στη Θεολογική Σχολή Αθηνών από την οποία
αποφοίτησε το 1949 αφού προηγουμένως υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία
(1948-1949).
Το 1952 έγινε μέλος της αδελφότητας Θεολόγων «Η Ζωή» και το 1960 μέλος στην
αδελφότητα «Ο Σωτήρ». Προσελήφθη αρχικά ως λαϊκός ιεροκήρυκας στην
περιφέρεια Μεσσηνίας.
Το 1956 εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη, με το όνομα Σεβα-στιανός.
Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε Διάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Λήμνου (κατόπιν
Τρίκκης και Σταγών) Διονύσιο. Τον Απρίλιο του 1957 διορί-σθηκε ιεροκήρυκας της
Ι. Μητροπόλεως Ιωαννίνων όπου και χειροτονείται πρε-σβύτερος την 26η Ιουνίου
1957 Την 1η Ιουνίου του 1967 εκλέγεται Μητροπο-λίτης Δρυϊνουπόλεως,
Πωγωνιανής και Κονίτσης .
Χειροτονήθηκε στις 11 Ιουνίου και η ενθρόνισή του έγινε στο Δελβινάκι στις 29
Ιουνίου 1967. Το όνομα του Μητροπολίτου Σεβαστιανού έγινε πανελληνίως αλλά και
παγκοσμίως γνωστό για την μαχητικότητά του στη διεκδίκηση των δικαίων του
Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού. Εκοιμήθη την 12ην Δεκεμβρίου 1994.
Ο τάφος του βρίσκεται στον περίβολο της Ιεράς Μονής Παναγίας Μολυβδοσκε-πάστου
στα σύνορα της Ελλάδος με την Βόρειο Ήπειρο. Εκεί τον επισκέπτονται και σήμερα
όσοι τιμούν την προσφορά του στο Έθνος.
Μνημόσυνο στην Ι. Μ. Μολυβδοσκεπάστου, τελείται παρουσία του Μητροπολίτου
Ανδρέα
Ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός έκτισε τον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά του Αιτω-λού
στην Κόνιτσα, που είναι ο μοναδικός για ολόκληρη την Ήπειρο, αλλά και ο
μεγαλύτερος ναός του Αγίου Κοσμά σε όλη την Ελλάδα. Ο Σεβαστιανός είναι ο
Ιεράρχης του οποίου το όνομα συνδέθηκε άμεσα με το Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα.
«Σύμβολο του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου» τον είχε χαρακτηρίσει σε επιστολή
της η ΟΜΟΝΟΙΑ Αργυροκάστρου (1991). Ήταν ο άνθρωπος που ανέδειξε το
Βορειοηπειρωτικό ζήτημα. Τότε που κανένας δε αναφερόταν στην Βόρειο Ήπειρο,
μόνο ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός ενημέρωνε και διαμαρτύ-ρονταν για τους
ξεχασμένους Έλληνες. Είχε επισκεφθεί ακόμα και το Αμερικα-νικό Κογκρέσο και το
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καταγγέλλοντας τις αλβανικές θηριωδίες
.
Το 1982 ίδρυσε και στη συνέχεια οργάνωσε και ενίσχυσε οικονομικά φοιτητική
οργάνωση για το Βορειοηπειρωτικό, τη Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειο-ηπειρωτικού
Αγώνα (ΣΦΕΒΑ). Με το λόγο του αλλά και με την ψυχική του δύναμη άνδρωσε τη
ΣΦΕΒΑ, εμψυχώνοντας τα μέλη της. Το 1987 ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο
Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (ΠΑΣΥΒΑ) με έδρα την Κόνιτσα, σύνδεσμο στον οποίο
συμμετέχουν εξέχοντες επιστήμονες , στελέχη του διπλωματικού χώρου και άλλων
προσωπικοτήτων . Όμως, τα μάτια της ψυχής του καθενός από μας ,που έζησε εκείνη
τη περίοδο , ζωντανεύουν μνήμες και φέρνουν εικόνες πιο κοντά σήμερα .
Έλεγε συχνά ο μακαριστός στους συνεργάτες του .
Σας βλέπω αδέλφια μου ξάγρυπνους και αποφασιστικούς δίπλα σε σκηνές φυγά-δων
απεργών πείνας να βάζετε ασπίδες τα σώματά σας ενάντια σε κείνους που ήθελαν να
πνίξουν τη φωνή των σκλάβων αδελφών μας.
Σας βλέπω τις αξημέρωτες νύχτες του χειμώνα, με κρύο και βροχή, να στέλνετε το
γαλανόλευκο μήνυμα πως η Βόρειος Ήπειρος είναι Ελληνική με μία αφίσα -άλλοι
καιροί τότε- ένα σύνθημα σε κάποιο τοίχο..
Κι ύστερα, όταν τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα κατέρρευσαν, σας βλέπω να
μεταφέρετε με κίνδυνο της ζωής σας τα πρώτα ιερά άμφια στις γκρεμισμένες
εκκλησιές της Βορείου Ηπείρου που έμεναν μισό αιώνα βουβές και αλειτούρ-γητες.
Να
διατρέχετε ανύστακτα την ιερή βορειοηπειρωτική γη προσφέροντας απλό-χερα
ανθρωπιστική βοήθεια στα αδέλφια μας.
Να μοχθείτε για τη δημιουργία φροντιστηρίων, σύγχρονων «κρυφών σχολειών», ώστε
τα Ελληνόπουλα της Βορείου Ηπείρου «να έχουν τη γλώσσα ελληνική».
Μετά το άνοιγμα των συνόρων (1990) με την Αλβανία, συνέχισε πιο εντατικά τον
αγώνα, και έκανε προσπάθεια στο να παραμείνουν οι βορειοηπειρώτες στα Ελλη-νικά
χωριά της Β. Ηπείρου και να μην τα εγκαταλείψουν. Οργάνωσε αποστολές
εκατοντάδων τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας στη Βόρειο Ήπειρο. Η ανθρωπι-στική
βοήθεια της Μητροπόλεως Κονίτσης πήγαινε αδιακρίτως και σε ελληνικά αλλά και σε
αλβανόφωνα και μουσουλμανικά χωριά. Μεγάλη είναι και η προ-σφορά του
Μητροπολίτου Σεβαστιανού με την ίδρυση του Ραδιοφωνικού Σταθ-μού «Ράδιο
Δρυϊνούπολη» με εκπομπές για την ορθοδοξία και τον ελληνισμό που ακούγονταν
στις περιοχές της Δρόπολης, Αργυροκάστρου, Τεπελενίου, Πρεμε-τής, Πωγωνίου,
Αγίων Σαράντα, Χειμάρρας στη Βόρειο Ήπειρο
. .
Είναι γεγονός ότι για τον πολύκλαυστο Ιεράρχη Σεβαστιανό έχουν γραφτεί πολλά
και ειπωθεί ακόμα περισσότερα από πολλούς, Για αυτό, σκέφθηκα ότι θα ήταν
σήμερα προτιμότερο να αφήσουμε τον ίδιο να μιλήσει , όχι όμως μέσα από τα
κείμενα των πολυάριθμων ομιλιών, αλλά μέσα από το κείμενο της διαθήκης του
.
Έτσι , το ζεστό πρωινό της 27ης Αυγούστου 1994, ο μακαριστός Ιεράρχης, νοιώ-θοντας
να πλησιάζει η ώρα της εξόδου του από τον κόσμο αυτό, συντάσσει «ιδίοις χερσί»
τη σύντομη διαθήκη του,.
Στο λιτό και απέριττο κείμενο που έγραψε ο Σεβαστιανός αποτυπώνεται, το διαρκές
ενδιαφέρον του για τους Βορειοηπειρώτες .Έγραψε χαρακτηριστικά στη
Διαθήκη του. «Ευγνωμονώ εξ όλης ψυχής και καρδίας τον Άγιον Θεόν, διότι, καίτοι
ανάξιον όντα από πάσης απόψεως, με ετίμησε ποικιλοτρόπως, αξιώσας με μάλιστα και
του ανωτάτου αξιώματος της Αρχιεροσύνης. Ας είναι ευλογημένον και δοξασμένον το
Πανάγιον Όνομά Του εις τους αιώνας των αιώνων.» .
Και συνεχίζει ο αοίδιμος Ιεράρχης: «…στ) τι δε να είπω διά τους προσφιλείς μου
αδελφούς και πονεμένους Βορ/τες, τους οποίους τόσο πολύ ηγάπησα και ηγωνί-σθην
με όλες μου τις δυνάμεις, διά τα δικαιώματά τους; Λυπούμαι μόνον πικρά, διότι
το επίσημον κράτος δεν έδειξε το αρμόζον ενδιαφέρον, οπότε τα πράγματα θα ήσαν
σήμερα πολύ καλύτερα εις την πολυπαθή Β.
Ήπειρον».
Ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός είναι στη συνείδηση μας ,ως ο άνθρωπος που ανά-στησε
το Βορ/κο ζήτημα και δικαίως χαρακτηρίστηκε ως ο «σηματωρός και κήρυκας των
δικαιωμάτων του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού». Καθ’ όλο το διάστημα αγωνίστηκε
να αποδειχθεί συνεπής στην υπόσχεση που είχε δώσει ήδη από τις 29 Ιουνίου 1967
στον ενθρονιστήριο λόγο του: «Κατά την στιγμήν αυτήν, καθ’ ην το πρώτον
ανέρχομαι εις τον θρόνον τούτον, στρέφεται ο νούς μου προς τους αλυτρώτους
αδελφούς της Βορείου Ηπείρου, τους στενάζοντας υπό τον ζυ-γόν της πικράς
δουλείας, διά να τους διαβεβαιώσωμεν, ότι όχι μόνον αι προσευ-χαί μας θα τους
συνοδεύουν καθημερινώς, αλλά και παν το δυνατόν θα πράξω-μεν, όπως λυτρωθούν
των δεσμών της δουλείας και επανέλθουν εις τους κόλπους της Μητρός
Ελλάδος.»
Ωστόσο, το κείμενο της διαθήκης μας αποκαλύπτει και έναν άλλο, λιγότερο ίσως
γνωστό, Σεβαστιανό . «θ) Περιουσίαν ατομικήν κινητήν η ακίνητην δεν έχω να
αφήσω. Ούτε εκληρονόμησα, ούτε απέκτησα με την Ιερωσύνην μου. Ό,τι χρήμα-τα
ευρεθούν εις το γραφείον μου, γνωρίζουν οι στενοί μου συνεργάται ότι ανή-κουν
εις φιλανθρωπικούς
σκοπούς».
Γιά του λόγου το αληθές, σας προκαλώ να μεταφερθούμε νοερώς στην ακριτική
Κόνιτσα, ένα παγερό απόγευμα της 17ης Δεκεμβρίου 1991. «Ο Μητροπολίτης
Σεβαστιανός αφήνει το φτωχό γραφείο του, με τις παμπάλαιες καρέκλες και την
ξυλόσομπα, πηγαίνοντας στον ραδιοσταθμό της Μητροπόλεως, που τον έφτιαξε με
κόπους και θυσίες . Ενώ ο φλογερός Δεσπότης είναι στο στούντιο έξω χιονίζει.
Τελειώνει την εκπομπή ανοίγει την πόρτα για να φύγει. Βλέποντας το χιόνι, στα-ματάει
απότομα. Γυρίζει πίσω και κάθεται σε καρέκλα, όπου μένει σκεπτικός για αρκετή
ώρα, χωρίς να μιλάει. Ένας συνεργάτης του νοιώθει την ανάγκη να τον ρωτήσει τι
συμβαίνει και δεν φεύγει. Τότε ο ασκητικός Δεσπότης, του απαντάει: -
«Ειδοποιήσατε, παρακαλώ, αν είναι εύκολο κάποιον να έλθει με αυτοκίνητο για να
με πάρει, γιατί είναι αδύνατον να περπατήσω μέσα στο χιόνι». Την αιτία που δεν
μπορεί να βαδίσει στον χιονισμένο δρόμο δύσκολα την φαντάζεται κάποιος.
Οι σόλες των παπουτσιών του είναι γεμάτες τρύπες. Μάλιστα, όταν από τα χέρια
του περνούσαν εκατομμύρια για φιλανθρωπικούς σκοπούς, όμως τίποτε δεν κρα-τούσε
για τον εαυτό του, και τον μισθό του τον διέθετε για τους άλλους.
Αυτός ήταν ο Σεβαστιανός, ο φλογερός υπερασπιστής των δικαίων του Βορειο-ηπειρωτικού
Ελληνισμού και συνάμα ο πτωχός Δεσπότης που αναπαύεται σήμε-ρα στα αγιασμένα
χώματα της Ι. Μ. Μολυβδοσκέπαστης, μέσα σε ένα λιτό και απέριττο μνήμα
.Όμως εκείνος, κέρδισε την αιωνιότητα.
Εκπληρώθηκε έτσι η τελευταία επιθυμία του, που ήταν συγχρόνως παράκληση, με την
οποία κλείνει τη διαθήκη του: «Και τώρα, Συ Κύριέ μου, τον οποίον, παρά την εν
γένει αμαρτωλότητά μου, Σε ηγάπησα, Γενού Ίλεως εις την αμαρ-τωλήν μου ψυχήν
και αξίωσον με μετά του ευγνώμονος ληστού της επουρανίου σου Βασιλείας». Δεν
υπάρχει αμφιβολία ότι η φωνή του εισακούστηκε και βρήκε παρηγοριά ενώπιόν
του Θεού .Και για αυτό, «δεν πέθανε ζει και βασιλεύει εκεί για πάντα, ο Μέγας
Ιεράρχης. Των πονεμένων ο Πατέρας, ο Σεβαστιανός» .
«Σεβαστιανού , αειμνήστου Μητροπολίτου της Αγιοτάτης Μητροπόλεως Δρυι-νουπόλεως
, Πωγωνιανής και Κονίτσης . ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ »