ἈΝΤΙΦΩΝΗΣΙΣ ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ. κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΗΡΥΞΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ἘΠΙΤΙΜΟΝ ΔΗΜΟΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗΣ (ΣΠΑΡΤΗ, 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024) ΚΑΙ ΑΝΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΕ ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΗΜΟΤΗ ΣΠΑΡΤΗΣ

 

Ἐντιμότατε Δήμαρχε Σπάρτης, κύριε Μιχαὴλ Βακαλόπουλε,

 

Ἐντιμότατε κύριε Πρόεδρε τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου,

 

Κύριοι Ἀντιδήμαρχοι καὶ πάντα τὰ μέλη τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου,

 

Ἐκλεκτοὶ παρόντες·

 

Μετὰ μεγάλης συγκινήσεως εὑρισκόμεθα εἰς τὴν κλεινὴν πρωτεύουσαν πόλιν τῆς Λακωνίας, τὴν «ἀτείχιστον Σπάρταν», μίαν τῶν αἰωνίων πόλεων τοῦ Ἕλληνος κόσμου. Ἐρχόμενοι μετὰ τῆς τιμίας ἡμῶν Συνοδείας ἐξ Ἀθηνῶν, διαπεράσαντες τὸν κορινθιακὸν ἰσθμὸν καὶ διασχίσαντες τὴν τοῦ Πέλοπος χώραν ἐκ βορρᾶ πρὸς νότον, εἰσήλθομεν ἐντυπωσιασμένοι, ὡς κάποτε οἱ πεζοπόροι ἐπισκέπται, εἰς τὴν ὑπέροχον καὶ κατάφυτον κοιλάδα τοῦ εἰς τὰς εἰδυλιακὰς ἀκτὰς τοῦ λακωνικοῦ κόλπου ἐκβάλλοντος ποτάμου Εὐρώτα, πλαισιουμένην βορείως μὲν ἐκ τοῦ μυθικοῦ Πάρνωνος, δυτικῶς δὲ ἐκ τοῦ μυστικοῦ καὶ ὑποβλητικοῦ Ταϋγέτου. Ἀμέσως διῃσθάνθημεν ὅτι ἡ ἰδιοπροσωπία τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς εἶναι ἔκφρασις τοῦ ἁρμονικοῦ συνδυασμοῦ ἱστο-ρικῶν καί γεωμορφολογικῶν στοιχείων.

 

Καθ’ ὅλην τὴν ἱστορίαν τοῦ Γένους δὲν σπανίζει ἀσφαλῶς ἡ χαλυβδίνη ἀνδρεία, ἡ ἀκατάβλητος ἀγωνιστικότης, ἡ ἠθικὴ ἀκεραιότης, ἡ προσήλωσις εἰς τὰς ἀρχὰς τῆς ἐλευθερίας, τῆς αὐτοθυσίας καί εἰς τήν προάσπισιν τῶν πατρογονικῶν παραδόσεων. Ὅμως, ἐν Σπάρτῃ, διαχρονικῶς αἱ ἀνωτέρω ἔννοιαι, ἀρχαὶ καὶ ἀξίαι εὑρίσκουν τὴν πλήρωσίν των εἰς τὸν ὑπέρτατον βαθμόν, γεγονὸς τὸ ὁποῖον μετὰ συγκινήσεως ἀναγνωρίζομεν, εὑρισκόμενοι ἐν μέσῳ ὑμῶν καὶ ἔχοντες τὴν εὐκαιρίαν νὰ ἀντικρίζωμεν τὰ εὐλογημένα, τίμια καὶ προσφιλέστατα πρόσωπα ὑμῶν, ὅλων ὑμῶν, τῶν ὑπερηφάνων κληρονόμων σπουδαίων προγόνων.

 

Ἀπὸ τῆς σήμερον καὶ ὁ Πατριάρχης τοῦ Γένους καταλέ-γεται τιμητικῶς μεταξὺ τῶν δημοτῶν Σπάρτης, τιμὴ ἡ ὁποία διαβαίνει, ὡς πάντοτε τονίζομεν, εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν, εἰς τὸ Ἱερὸν τῆς Ὀρθοδοξίας Κέντρον, τὸ ὁποῖον πολλαπλῶς καὶ ἀρρήκτως συνδέεται μετὰ τῆς ἐνδόξου Λακεδαίμονος. Εἰς τὸ «Πρὸς τὸν ἴδιον υἱὸν Ρωμανὸν» ἔργον Κωνσταντίνου τοῦ Ζʹ τοῦ Πορφυρογεννήτου, τὸ τιτλοφορούμενον ʺDe administrando imperioʺ, πληροφορούμεθα περί τῶν διαρκῶν σχέσεων Κωνσταντινουπόλεως καὶ Σπάρτης. Εἰς συνέχειαν τῶν ἀναφορῶν Κωνσταντίνου τοῦ Ζʹ εἰς «ἑλληνίζοντας» πληθυ-σμοὺς εἰς τὴν Λακεδαίμονα, εὑρίσκομεν ὀλίγον ἀργότερον ἐν Σπάρτῃ τὸν ἐκ Πόντου καταγόμενον γνήσιον ἀσκητὴν καὶ τηρητὴν τῶν θείων ἐντολῶν, Ὅσιον Νίκωνα, ἀνορθοῦντα τὸ φρόνημα τῶν ἐντοπίων καὶ προσαρμόζοντα αὐτοὺς εἰς τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν ἰσχυρῶς καὶ εἰς τὸν τῆς Κωνσταντινου-πόλεως αὐτοκρατορικὸν θρόνον ἀμετακλήτως. Καὶ μετέπειτα, εἰς χρόνους δυσχειμέρους, περὶ τὰ τέλη τοῦ ΙΔʹ αἰῶνος, ἔρχεται εἰς τὰ ἱερὰ ταῦτα χώματα ἐκ Κωνσταντινουπόλεως ὁ σπουδαι-ότερος διανοητὴς τοῦ ὑστέρου Βυζαντίου, ὁ νεοπλατωνιστὴς καὶ φίλος τῶν Παλαιολόγων, Γεώργιος Γεμιστὸς ὁ Πλήθων. Καὶ ἐκ Λακεδαίμονος ἐκκινεῖ ἀντιστρόφως ὁ ἐσπευσμένως στεφθεὶς ἐν Μυστρᾷ, Κωνσταντῖνος ΙΑʹ, διὰ νὰ ἀντιμετωπίσῃ τὸ ἱστορικὸν αὐτοῦ χρέος καὶ νὰ θυσιάσῃ «αὐτοπροαιρέτως» ἑαυτὸν ὑπὲρ τοῦ Γένους.

 

Κοινὸν τὸ χρέος ἡμῶν ἁπάντων, κοινὴ ἡ διακονία, κοιναὶ αἱ ἐλπίδες. Ἡ Σπάρτη εἶναι ἰδεῶδες ὑπερβαῖνον ἔθνη καὶ σύνορα. Εἶναι σύμβολον τοῦ δωρικοῦ πνεύματος, τῆς λιτότητος καί τῆς ρωμαλαιότητος. Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν αὐτήν, καὶ ὡς Χριστιανοὶ καὶ ὡς ἄνθρωποι, ὀφείλομεν νὰ εἴμεθα Σπαρτιᾶται.

 

Ἡ Σπάρτη οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ συμβολίζῃ καὶ νὰ ὑπηρετῇ πανανθρωπίνας ἀξίας. Ἀπὸ Λυκούργου τοῦ μυθικοῦ νομοθέτου καὶ ἀπὸ Λεωνίδου τοῦ ἡρωϊκοῦ βασιλέως, μέχρι Πέτρου Λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου, μέχρις Ἰωάννου Ῥίτσου καὶ Νικηφόρου Βρεττάκου τῶν ποιητῶν, μέχρι τοῦ λογιωτάτου φιλοσόφου καὶ Ἀκαδημαϊκοῦ Ἰωάννου Θεοδωρα-κοπούλου. Καύχημα εἶναι καὶ ὁ ἱεροπρεπέστατος, φιλόθεος καὶ φιλάνθρωπος ποιμενάρχης σας, ὁ Ἱερώτατος καὶ προσφιλέστατος ἀδελφὸς κύριος Εὐστάθιος, ἐκφράζων εἰς τὸν ἐκκλησιαστικὸν χῶρον ἅπαντα τὰ ἀποδιδόμενα εἰς τὴν Σπάρ-την χαρίσματα καὶ τιμῶν τὸν Ἀρχιερατικὸν αὐτοῦ θρόνον ἐν σεμνότητι καὶ λακωνικῇ πολιτείᾳ.

 

Περαίνοντες τὸν λόγον, ἐκφράζομεν μὲ πολλὴν εὐγνωμοσύνην τὰς θερμὰς ἡμῶν εὐχαριστίας διὰ τὴν προσγενομένην εἰς τὸ ταπεινὸν ἡμῶν πρόσωπον ἐξιδιασμένην τιμήν, διὰ τὴν φιλόξενον δοχὴν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος καὶ τῆς τιμίας ἡμῶν Συνοδείας, διὰ τὴν χαρὰν νὰ εὑρισκώμεθα ἐν τῷ μέσῳ ὑμῶν. Ἐπιστρέφοντες αὔριον εἰς τὴν Βασιλίδα τῶν Πόλεων, εἰς τὸ σεπτὸν Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας, διαβεβαιοῦμεν ὑμᾶς, κύριε Δήμαρχε, ἐκλεκτοὶ παρόντες, ὅτι τοῦ λοιποῦ θὰ παρακολουθῶμεν μετὰ ζωηροῦ ἐνδιαφέροντος τὰ δημοτικὰ πράγματα της Σπάρτης. Ἡ Λάκων γῆ καὶ ἡ πρωτεύουσα αὐτῆς θὰ εὑρίσκωνται ἐντὸς τῆς καρδίας μας καὶ τῶν προσευχῶν μας. Σεῖς δέ, ὁμοίως, μὴ διαλείπετε νὰ προσεύχησθε διὰ τὴν Χριστούπολιν, Θεοτοκούπολιν καί Ἁγιούπολιν Βασιλεύουσαν τοῦ Γένους, διὰ τὴν ἐναπομείνα-σαν ὁμογένειάν μας, τὰ σχολεῖα καὶ τὰ ἱδρύματά μας. Μὴ ξεχνᾶτε τὸν Πατριάρχην σας καὶ τὴν ἀγάπην Του διὰ πάντας ὑμᾶς! Σᾶς ἀναμένομεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸ ἀειλαμπὲς Φανάριον, προσκυνητὰς εὐλαβεῖς εἰς τὰ σεβάσματα τοῦ Γένους, τοὺς Ναοὺς καὶ τὰ ἁγιάσματά μας. Οὕτω θὰ ἔχωμεν καὶ ἡμεῖς τὴν εὐκαιρίαν μικρᾶς ἀνταποδώσεως τῆς ὑμετέρας πρὸς ἡμᾶς ἁβρόφρονος φιλοξενίας. Ταῦτα ἔχοντες εἰς τὴν καρδίαν, τὸν νοῦν καὶ τά χείλη ἡμῶν, ἀπονέμομεν εἰς πάντας ὁλόθερμον τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν καὶ εὐχήν!

 

Ἔρρωσθε ἐν Κυρίῳ, Λακεδαιμόνιοι, εὐδαιμονοῦντες καὶ εὐδοκιμοῦντες εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν καὶ εὔφημον!

 

Αναγόρευση του Οικουμενικού Πατριάρχου σε Επίτιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Επίτιμο Δημότη Σπάρτης

 

Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, την Τετάρτη, 27 Νοεμβρίου 2024, αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού, της Σχολής Επιστημών Ανθρώπινης Κίνησης και Ποιότητας Ζωής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του στην Σπάρτη, με την ευκαιρία της επισήμου επισκέψεως του Παναγιωτάτου στην Ι. Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης.

 

Παρέστησαν ο Ποιμενάρχης και άλλοι Αρχιερείς, μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας, ο Δήμαρχος της πόλεως, Αυτοδιοικητικοί παράγοντες και εκπρόσωποι όλων των Αρχών, καθώς και άλλοι προσκεκλημένοι.

 

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ελλογιμ. Καθηγητής κ. Αθανάσιος Κατσής, στην ομιλία του, αναφέρθηκε στην απόφαση του Πανεπιστημίου να τιμήσει τον Παναγιώτατο, ενώ για την προσωπικότητα, το έργο και τη διακονία του Πατριάρχου μίλησε η Καθηγήτρια του Τμήματος Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού Ελλογιμ. κυρία Παναγιώτα Αντωνοπούλου. Το σκεπτικό και το Ψήφισμα ανέγνωσε ο Κοσμήτορας της Σχολής Ελλογιμ. Καθηγητής κ. Γεώργιος Κυπραίος, ο οποίος και επέδωσε τον σχετικό πάπυρο και τα διάσημα στον Παναγιώτατο.

 

Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος, επεσήμανε ότι η Εκκλησία επιδοκιμάζει και επευλογεί τον αθλητισμό, καταδικάζοντας, ωστόσο, την οπαδική βία, την οποία χαρακτήρισε βαρύτατη αμαρτία.

 

“Διακονείτε, Ελλογιμώτατοι καθηγηταί του Τμήματος Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού, αφωσιωμένοι εις την επιστημονικήν κατάρτισιν και την πρόοδον των φοιτητών και φοιτητριών σας, ένα χώρον, με σημαντικήν παρουσίαν εις την ζωήν της ανθρωπότητος, εις την οικονομίαν, την πολιτικήν, την υπόθεσιν της ειρήνης, αλλά και την υγείαν και τας διαπροσωπικάς σχέσεις, πρωτίστως δε εις την καλλιέργειαν πνεύματος εμπιστοσύνης εις την δύναμιν της αθλήσεως και εις την αλήθειαν του ευ αγωνίζεσθαι και της ευγενούς αμίλλης.

 

Κατά την επίσκεψίν μας εις την Ιεράν Μητρόπολιν Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας την παρελθούσαν Παρασκευήν, ετελέσαμεν τα εγκαίνια ενός ναίσκου, κτισθέντος εις μνήμην του στυγερώς δολοφονηθέντος οπαδού της Α.Ε.Κ. Μιχαήλ Κατσούρη, τραγικού θύματος της απαραδέκτου οπαδικής βίας. Είπομεν τότε, ότι εκρήξεις μίσους και βίας «ουδεμίαν σχέσιν έχουν με τα υψηλά ιδεώδη του αθλητισμού και της ευγενούς αμίλλης» και εχαρακτηρίσαμεν την οπαδικήν βίαν ως «βαρυτάτην αμαρτίαν εναντίον του ιδίου του Θεού και του πλησίον».

 

Η Εκκλησία επιδοκιμάζει και επευλογεί τον αθλητισμόν και προτρέπει τους νέους και τας νέας να επιδιώκουν την γυμνασίαν του σώματος και να μετέχουν εις αθλητικάς δράσεις, όχι μόνον λόγω των θετικών επιπτώσεων εις την κατ’ άμφω υγείαν, αλλά επειδή η άθλησις συμβάλλει εις την ανάπτυξιν τιμαλφών ιδεωδών, εξυψώνει το πνεύμα και αποτελεί συνέχισιν μιάς ευγενούς παραδόσεως, την οποίαν εκληροδότησαν εις την ανθρωπότητα οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, του Ολυμπιακού ιδεώδους, το οποίον δεν περιέπεσεν εις λήθην μετά την απαγόρευσιν διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων υπό του αυτοκράτορος Θεοδοσίου του Μεγάλου, αλλά ανεβίωσε, και σήμερον δεσπόζει εις το στερέωμα των διεθνών αθλητικών πραγμάτων.

 

Η χριστιανική παράδοσις είναι ταμιευτήρ υψηλών αξιών διά τον επίγειον βίον και τον ουράνιον προορισμόν του ανθρώπου. Η θεώρησις της ζωής υπό το πρίσμα της αιωνιότητος αποκαλύπτει βαθέα νοήματα, ανοίγει νέας προοπτικάς, αι οποίαι κινητοποιούν τας δημιουργικάς μας δυνάμεις και δίδουν εις τον άνθρωπον την δυνατότητα να ενεργή ως «Θεού συνεργός», με αισιόδοξον διάθεσιν, με εμπιστοσύνην εις την θείαν πρόνοιαν και εις την ισχύν της θεοσδότου ελευθερίας του. Η πίστις εις Θεόν ζώντα βιούται ως δυναμική υπαρκτική έκφρασις. Εις τας αρετάς του πιστού χριστιανού ανήκει η ανδρεία, η παρρησία, η αγωνιστικότης, η αντίστασις, η αποφασιστικότης, η δέσμευσις διά την προαγωγήν της δικαιοσύνης και της ειρήνης. Η χριστιανική Εκκλησία είναι μία κοινότης αγωνιστών της πίστεως και της αγάπης, πενταθλητών και δεκαθλητών της ασκητικής και της πνευματικής ζωής. Η αγάπη και η αυτοθυσία, η ομολογία πίστεως ενώπιον των διωκτών, η συγχωρητικότης και η φιλάνθρωπος διάθεσις, η βοήθεια προς τον πάσχοντα εκ του υστερήματος, κατά τα «δύο λεπτά» της χήρας (βλ. Μαρκ. ιβ΄, 42), προϋποθέτουν εσωτερικήν ισχύν και γενναιότητα. Η άρσις του σταυρού θέλει δυνατούς ώμους, υπομονήν, επιμονήν και καρτερίαν.”

 

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Παναγιώτατος τόνισε :

 

“Ο ορθόδοξος ασκητικός άνθρωπος δεν είναι ούτε αδύναμος, ούτε αδρανής, ούτε υποτονικός, αλλά «φλεγόμενος άνθρωπος», ο οποίος δίδει «τον καλόν αγώνα της πίστεως» (βλ. Α΄ Τιμ. στ, 12), «τρέχει δι’ υπομονής τον προκείμενον (αυτώ) αγώνα» (βλ. Εβρ. ιβ΄, 1), γνωρίζει δε καλώς ότι «πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται» (Α΄ Κορ. θ΄, 25), ότι «εάν και αθλή τις, ου στεφούται εάν μη νομίμως αθλήση» (Β΄Τιμ. β΄, 6).

 

Το γεγονός ότι υπάρχουν αλλοιώσεις του γνησίου ασκητικού πνεύματος οφείλεται εις οθνείας προς το πνεύμα του Χρστιανισμού επιρροάς, αι οποίαι ωδήγησαν εις δυισμούς και υποτίμησιν του σώματος και εις μίαν «αποξήρανση της ανθρώπινης φύσης», όπως έλεγεν ο Nicolai Berdiaeff, διαπρεπής φιλόσοφος του Ορθοδόξου Χριστιανισμού. Η αυθεντική χριστιανική διδασκαλία περί του σώματος εμπεριέχεται εις τον χαρακτηρισμόν του από τον Απόστολον Παύλον ως  «ναού του εν ημίν Αγίου Πνεύματος» (Βλ. Α΄ Κορ. στ΄, 19). Οι Πατέρες της Εκκλησίας διακηρύσσουν με έμφασιν την ψυχολογικήν ενότητα του ανθρώπου. Εις την λειτουργικήν μας ζωήν είναι έκδηλος η μέριμνα δι’ ολόκληρον τον άνθρωπον, ως σώμα και ψυχήν. Όπου εις την Εκκλησίαν υπάρχει απόρριψις του σώματος, πρόκειται περί αλλοτριώσεως της γνησίας χριστιανικής παραδόσεως.”

 

Με την τιμητική αυτή εκδήλωση ολοκληρώθηκε η τριήμερη επίσημη επίσκεψη του Παναγιωτάτου στην Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης και το απόγευμα  της ίδιας ημέρας μετέβη στο Αεροδρόμιο της Καλαμάτας προκειμένου να ταξιδέψει αεροπορικώς για την Πόλη. Στην είσοδο του Αερολιμένα τον ανέμενε ο Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος με τον ιερό κλήρο της επαρχίας του, τον Δήμαρχο Καλαμάτας, Αυτοδιοικητικούς παράγοντες, και πολλούς πιστούς.

 

Επίτιμος Δημότης Σπάρτης

 

Χθες, Τρίτη, το απόγευμα, ο Παναγιώτατος επισκέφθηκε τον νεόδμητο Ι. Ναό του Αγίου Ανανίου, τον οποίο πριν από δύο έτη η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου ανέγραψε στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας, και εκεί άναψε την ακοίμητη καντήλα και αποκάλυψε σχετική επιτοίχια πλάκα, ενώ στον αυλόγυρό του φύτευσε συμβολικώς, μαζί με τον Ποιμενάρχη, ένα μικρό ελαιόδενδρο.

 

Αμέσως μετά μετέβη πεζή στο γειτονικό Διοικητήριο της πόλεως, όπου τον υποδέχθηκε ο Εντιμ. Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Λακωνίας κ.  Θεόδωρος Βερούτης.

 

Στη συνέχεια, στην Αίθουσα Τελετών, πραγματοποιήθηκε η τελετή αναγορεύσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου σε επίτιμο δημότη Σπάρτης.

 

Στην ομιλία του, μετά την ανάγνωση της σχετικής αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου από τον Πρόεδρο αυτού Εντιμ. κ. Στέφανο Βρεττάκο, και την προσφώνηση του Δημάρχου Εντιμ. κ. Μιχαήλ Βακαλοπούλου, ο Πατριάρχης επισήμανε μεταξύ άλλων:

 

““Από της σήμερον και ο Πατριάρχης του Γένους καταλέ-γεται τιμητικώς μεταξύ των δημοτών Σπάρτης, τιμή η οποία διαβαίνει, ως πάντοτε τονίζομεν, εις την Μητέρα Εκκλησίαν, εις το Ιερόν της Ορθοδοξίας Κέντρον, το οποίον πολλαπλώς και αρρήκτως συνδέεται μετά της ενδόξου Λακεδαίμονος. Εις το «Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν» έργον Κωνσταντίνου του Ζʹ του Πορφυρογεννήτου, το τιτλοφορούμενον ʺDe administrando imperioʺ, πληροφορούμεθα περί των διαρκών σχέσεων Κωνσταντινουπόλεως και Σπάρτης. Εις συνέχειαν των αναφορών Κωνσταντίνου του Ζʹ εις «ελληνίζοντας» πληθυσμούς εις την Λακεδαίμονα, ευρίσκομεν ολίγον αργότερον εν Σπάρτη τον εκ Πόντου καταγόμενον γνήσιον ασκητήν και τηρητήν των θείων εντολών, Όσιον Νίκωνα, ανορθούντα το φρόνημα των εντοπίων και προσαρμόζοντα αυτούς εις την Ορθόδοξον πίστιν ισχυρώς και εις τον της Κωνσταντινουπόλεως αυτοκρατορικόν θρόνον αμετακλήτως. Και μετέπειτα, εις χρόνους δυσχειμέρους, περί τα τέλη του ΙΔʹ αιώνος, έρχεται εις τα ιερά ταύτα χώματα εκ Κωνσταντινουπόλεως ο σπουδαιότερος διανοητής του υστέρου Βυζαντίου, ο νεοπλατωνιστής και φίλος των Παλαιολόγων, Γεώργιος Γεμιστός ο Πλήθων. Και εκ Λακεδαίμονος εκκινεί αντιστρόφως ο εσπευσμένως στεφθείς εν Μυστρά, Κωνσταντίνος ΙΑʹ, διά να αντιμετωπίση το ιστορικόν αυτού χρέος και να θυσιάση «αυτοπροαιρέτως» εαυτόν υπέρ του Γένους.

 

Κοινόν το χρέος ημών απάντων, κοινή η διακονία, κοιναί αι ελπίδες. Η Σπάρτη είναι ιδεώδες υπερβαίνον έθνη και σύνορα. Είναι σύμβολον του δωρικού πνεύματος, της λιτότητος και της ρωμαλαιότητος. Υπό την έννοιαν αυτήν, και ως Χριστιανοί και ως άνθρωποι, οφείλομεν να είμεθα Σπαρτιάται.

 

Η Σπάρτη ουδέποτε έπαυσε να συμβολίζη και να υπηρετή πανανθρωπίνας αξίας. Από Λυκούργου του μυθικού νομοθέτου και από Λεωνίδου του ηρωικού βασιλέως, μέχρι Πέτρου Λαμπαδαρίου του Πελοποννησίου, μέχρις Ιωάννου Ρίτσου και Νικηφόρου Βρεττάκου των ποιητών, μέχρι του λογιωτάτου φιλοσόφου και Ακαδημαικού Ιωάννου Θεοδωρακοπούλου. Καύχημα είναι και ο ιεροπρεπέστατος, φιλόθεος και φιλάνθρωπος ποιμενάρχης σας, ο Ιερώτατος και προσφιλέστατος αδελφός κύριος Ευστάθιος, εκφράζων εις τον εκκλησιαστικόν χώρον άπαντα τα αποδιδόμενα εις την Σπάρτην χαρίσματα και τιμών τον Αρχιερατικόν αυτού θρόνον εν σεμνότητι και λακωνική πολιτεία.”

 

Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου.







































Νεότερη Παλαιότερη