Του,
Βασιλείου Δημ. Γεωργιόπουλου*
Η
Αγία Βαρβάρα είναι Μικρασιάτισσα Αγία και Μεγαλομάρτυς, που έζησε κατά τον 3ο
αιώνα μ.Χ. στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας.
Ο
Βίος της.
Στον
βίο της αναφέρεται ότι η Αγία Βαρβάρα ήταν ένα όμορφο κορίτσι που έζησε στην
πόλη της Νικομήδειας στη Μικρά Ασία, επί Ρωμαίου Αυτοκράτορα Μαξιμιανού. Ο
Διόσκορος ή Διόσορος, ο φανατικός εθνικός (ειδωλολάτρης) πατέρας της, την είχε
κλεισμένη σε έναν πύργο, προκειμένου να τη διαφυλάξει από μνηστήρες. Ωστόσο,
μυστικά προσηλυτίστηκε στο Χριστιανισμό. Ο πατέρας της διέταξε να χτιστεί για
αυτή ένα λουτρό, ούτως ώστε να μην χρειάζεται να χρησιμοποιεί τα δημόσια
λουτρά. Ενώ το σχέδιο για το λουτρό προέβλεπε αρχικά δύο παράθυρα, η Βαρβάρα
εγκατέστησε άλλο ένα για να τιμήσει την Αγία Τριάδα, εκμυστηρευόμενη τον λόγο
στον πατέρα της. Τότε ο πατέρας της, βλέποντας αυτή την αλλαγή, εξεμάνη και
διέταξε να την παραδώσουν στον Ρωμαίο Έπαρχο κατά τους διωγμούς των Χριστιανών.
Ο
Έπαρχος θαυμάζοντας την ομορφιά της προσπάθησε στην αρχή να την μεταπείσει,
βλέποντας όμως ότι εκείνη ήταν ανένδοτη την υπέβαλε σε μαρτύρια, περισσότερο
για να την σώσει από την οργή του πατέρα της, που ήθελε να φονευθεί. Τελικά, ο
Έπαρχος διέταξε τον αποκεφαλισμό της, και όρισε την ποινή να εκτελέσει ο ίδιος
ο πατέρας της, που ήταν και επιθυμία του. Σύμφωνα με τον βιογράφο αυτής Συμεών,
ο ίδιος ο πατέρας της την αποκεφάλισε ως «πατρικαίς χερσί τω πατρικώ ξίφει την
τελείωσιν δέχεται». Την στιγμή όμως που είχε αποτελειώσει το έγκλημά του, έπεσε
νεκρός χτυπημένος από κεραυνό κατά θεία δίκη. Η Ιουλιανή της Νικομηδείας
μαρτύρησε μαζί με τη Βαρβάρα και τιμάται επίσης ως Αγία.
Ο
τόπος αλλά και ο χρόνος του μαρτυρίου της Αγίας Βαρβάρας δεν είναι γνωστός.
Έτσι κατ΄ άλλους φέρεται πως μαρτύρησε στη Νικομήδεια της Βιθυνίας το 210, κατ’
άλλους στην Ηλιούπολη (σημερινή Baalbek) του Λιβάνου το 360 και κατ’ άλλους
(εκδοχή καθολικών) σε κάποια πόλη της Τοσκάνης.
Η
μνήμη της
Η
σύνδεση της Αγίας με κεραυνό συσχέτισε την επίκλησή της έναντι κεραυνού και
φωτιάς. Έτσι, η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα Αγία του Πυροβολικού καθώς
επίσης των μεταλλωρύχων, των ανθρακωρύχων και των εργαζόμενων σε λατομεία,
υπόγεια έργα, σήραγγες και ορυχεία. Επίσης, είναι προστάτιδα των σταφιδεργατών
στο Ηράκλειο Κρήτης. Παλαιότερα «Αγία Βαρβάρα» ονόμαζαν οι ναυτικοί τις
πυριτιδαποθήκες και τους χώρους πυρομαχικών των πολεμικών πλοίων.
Στις
αγιογραφίες εικονίζεται να κρατά άγιο ποτήριο, κλαδί φοίνικα ή σταυρό
μαρτυρίου. Σε άλλες αγιογραφίες βρίσκεται ιστάμενη προ πύργου με τρία παράθυρα.
Η
μνήμη της εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου και είναι πολιούχος της πόλης της Δράμας
και του Ρεθύμνου.
Προστάτιδα
του Όπλου του Πυροβολικού
Ο
συσχετισμός της Αγίας Βαρβάρας ως προστάτιδος του Πυροβολικού έγκειται στο
γεγονός ότι ένας κεραυνός από μακριά με καμπύλη τροχιά αποτέφρωσε τον Δήμιο της
επί Διοκλητιανού κατά την περίοδο των διωγμών των Χριστιανών περί το 300 Μ.Χ.
(Νικομήδεια Διόφαντος συγγρ.ΙΧεδ.2Ι)
Τον
τιμωρό αυτό κεραυνό συμβολίζουν τα πυρά του Πυροβολικού και το 1829 καθιερώθηκε
ως προστάτιδα του Ελληνικού Πυροβολικού και στις 4 Δεκεμβρίου του ιδίου χρόνου
γιορτάσθηκε το γεγονός στο στρατόπεδο του μόλις συγκροτιθέντος πρώτου “Τάγματος
Πυροβολητών», όπως ονομάζονταν τότε, οπότε και προσφέρθηκαν στους επισκέπτες οι
από τότε πατροπαράδοτοι λουκουμάδες με κονιάκ.
Η
Πολιούχος της Δράμας
Το
πάρκο των πηγών της Αγίας Βαρβάρας στη Δράμα.
Σύμφωνα
με την παράδοση, όταν το 1383 η Δράμα κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς, το
εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας τέθηκε προς κατεδάφιση από τους κατακτητές για να
χτιστεί στη θέση του ένα τζαμί. Τα σχέδιά τους όμως άλλαξαν ανήμερα της Αγίας
Βαρβάρας καθώς η περιοχή πλημμύρισε με νερό και δημιουργήθηκε λίμνη που σκέπασε
την εκκλησία. Έτσι, η αγία Βαρβάρα καθιερώθηκε ως πολιούχος της Δράμας, και
ακριβώς απέναντι από τη λίμνη χτίστηκε αργότερα νέα εκκλησία που αφιερώθηκε
στην Αγία. Μέχρι σήμερα διατηρείται το έθιμο την παραμονή της γιορτής της, στις
3 Δεκεμβρίου, εκατοντάδες παιδιά να αφήνουν τα αυτοσχέδια φωταγωγημένα
καραβάκια τους στα νερά της λίμνης, ακριβώς μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία.
Με αυτόν τον τρόπο ο κόσμος στέλνει στο βυθισμένο εκκλησάκι το κερί του για την
Αγία επάνω σε ένα σανίδι από ξύλο.
Υμνολογία
Απολυτίκιο
της Αγίας Βαρβάρας
Βαρβάραν
την Αγίαν τιμήσωμεν
εχθρού
γαρ τας παγίδας συνέτριψε
και
ως στρουθίον ερρύσθη εξ αυτών,
βοηθεία
και όπλω του Σταυρού η πάνσεμνος.
Κοντάκιο
της Αγίας Βαρβάρας
Τω
εν Τριάδι ευσεβώς υμνουμένω
ακολουθήσασα,
σεμνή αθλοφόρε,
τα
των ειδώλων έλιπες σεβάσματα,
μέσον
δε του σκάμματος, εναλθούσα
Βαρβάρα,
τυράννων ου κατέπτηξας απειλάς,
ανδρειόφρον,
μεγαλοφώνως κράζουσα σεμνή.
Τριάδα
σέβω την μίαν θεότητα.
Μεγαλυνάριο
της Αγίας Βαρβάρας (αναφέρεται ομού με του Ιωάννη Δαμασκηνού).
Τον
θείον κοσμήτορα της Χριστού Εκκλησίας
πάντες
Ιωάννην Δαμασκηνόν ύμνοις
συν
τη θεία σεπτή καλλιπαρθένω
Βαρβάρα
επαξίως ανευφημήσωμεν.
Τα
Ιερά λείψανα
Κατά
τον 9ο αιώνα έγινε ανακομιδή των λειψάνων της και η μεταφορά τους από την
Βιθυνία στην Κωνσταντινούπολη. Κατά δε το 991 ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ δώρισε
μέρος αυτών στους Βενετούς οι οποίοι και τα αποθέσαν στον Ναό του Αγίου Μάρκου.
Κατά
το 12ο αιώνα, μέρος υπολοίπων λειψάνων της Αγίας μεταφέρθηκαν από την
Κωνσταντινούπολη στο Μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ με τους Χρυσούς Τρούλους στο
Κίεβο, όπου παρέμειναν ως το 1930, όταν μεταφέρθηκαν εκ νέου στον Καθεδρικό Ναό
του Αγ. Βλαδίμηρου στην ίδια πόλη.
Ο
εορτασμός της στην Ορθόδοξη εκκλησία λαμβάνει πανηγυρικό χαρακτήρα.
*Βιογραφικό:
Ο Βασίλειος Γεωργιόπουλος του
Δημητρίου και της Θεώνης, το γένος Πράσινου, γεννήθηκε στο Πλατύ Καλαμάτας
Μεσσηνίας στις 30 Μαρτίου 1977. Είναι παντρεμένος με τη διαπρεπή Φιλόλογο
Μαριάννα Γκρόγκου του Αδάμ και μαζί έχουν μια ευτυχισμένη οικογένεια και διαμένουν
στο Πλατύ Καλαμάτας Μεσσηνίας, που είναι και τόπος της καταγωγής του και των
προγόνων του.
Είναι στρατιωτικός και έχει υπηρετήσει
σε πάρα πολλές επιχειρησιακές Μονάδες, σε ειρηνευτικές αποστολές και σε
ιδιαίτερα απαιτητικές και υψηλές θέσεις, που τού έχουν ανατεθεί. Με υψηλό
φρόνημα και επαγγελματισμό και πάντα ανταποκρινόμενος με τον καλύτερο δυνατό
τρόπο και γι’ αυτό έχει τιμηθεί με εύθυμες μνείες, συγχαρητήρια, τιμητικά
διπλώματα και μετάλλια.
Στον ελεύθερο χρόνο του, ασχολείται με
τη συγγραφή δοκιμίων και ιστορικών, λογοτεχνικών βιβλίων, με την αρθρογραφία σε
ενημερωτικές σελίδες και διάφορα έντυπα, τόσο στον ηλεκτρονικό, όσο και στον
έντυπο τύπο.
Ιδιαίτερη αγάπη έχει για την πατρίδα
μας, για την ιστορία, τα ήθη, τα έθιμα και τη λαογραφία, για τη θρησκευτική ζωή
και ιστορία, αλλά και για τη βυζαντινή και εκκλησιαστική μουσική, όπως και με
τη συγγραφή διάφορων κειμένων, που δημοσιεύονται και αναδημοσιεύονται σε πλήθος
μέσων στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.
Προσπαθεί μέσα από την πένα του, τον
πρωτοποριακό λόγο του και με τις διαχρονικές και καινοτόμες ρηξικέλευθες ιδέες
του, να αποτυπώσει και να δώσει ουσιαστικά και πολύπλευρα μηνύματα για σεβασμό
στις μεγάλες πανανθρώπινες αξίες, όπως η ισότητα, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η
ανεξιθρησκία και η δημοκρατία, αλλά και πίστη σε ιδανικά της αγάπης, της
αλληλοβοηθείας, όπως έχει κηρύξει ο ορθόδοξος χριστιανισμός, αφού ο σταυρός και
ο ζωοποιός τάφος δείχνουν και φωτίζουν τον δρόμο μας προς την ανάσταση.
Έχει λάβει πάρα πολλές βραβεύσεις,
πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων,
συνεδρίων, διαλέξεων, προγραμμάτων, πιστοποιήσεων και επαγγελματικών
καταρτίσεων της Ελλάδας και χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπροσθέτως είναι τακτικό μέλος του
Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)
Ασχολείται με την Φωτογραφία και
συμμετέχει ενεργά σε επιστημονικά συνέδρια και σε πολύπλευρες εκδηλώσεις.
Μέσα από τις γονικές παρακαταθήκες και
από τις διδαχές της ορθοδόξου πίστεως είναι σταθερά και απαρέγκλιτα απέναντι σε
κάθε αυθαιρεσία, καταστρατήγηση, παρανομία και σε κάθε μορφή βίας, αδικίας,
ατιμίας, ανομίας και θεωρώντας ότι μια πολιτεία μπορεί να υπάρχει και να ζει
όταν αποδέχεται τους νομούς «Dura lex, sed lex». – Σκληρός νόμος, αλλά νόμος.
Βέβαια, έχει ενσωματώσει και έχει
κάνει βίωμα του την αξιοπρέπεια, την εντιμότητα, την τιμιότητα, και την αλήθεια
με στόχο την καλυτέρευση της κοινωνίας και της αλλαγής της για ένα καλύτερο
μέλλον για όλους μας και ιδιαιτέρως για τα παιδιά μας.
Ιδιαίτερη αγάπη και έντονο
προβληματισμό έχει για το μέλλον της ιδιαίτερης πατρίδας του, το ιστορικό Πλατύ
Καλαμάτας Μεσσηνίας, και όχι μόνο, λόγω των συσσωρευμένων προβλημάτων, που
αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτό δίνει καθημερινό άοκνο αγώνα,
προβάλλοντας τα προβλήματα, αλλά και δίνοντας λύσεις που για πολλούς φαντάζουν
επίπονες, αλλά είναι οι μοναδικές και ουσιώδεις, αλλά όπως χαρακτηριστικά λέει
«αν δεν σπάσεις αυγά ομελέτα δεν τρως».