Το αρχαίο ρωμαϊκό ποτό "Posca", το οποίο
ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ των Ρωμαίων Λεγεωνάριων είχε ισοτονικές
ιδιότητες και ήταν πολύ υγιεινό αλλά και τονωτικό γι' αυτό συνήθιζαν να το
πίνουν κυρίως κατά την διάρκεια των
ατελείωτων πορειών τους . Αναφέρεται επίσης στη Βίβλο αλλά και σε άλλες αρχαίες
πηγές, ως πολύ δημοφιλές ποτό εκείνης της εποχής.
Η Posca ήταν
κυρίως γνωστή στην αρχαία Ρώμη
και την Ελλάδα, που παρασκευαζόταν με την ανάμειξη ξινού κρασιού η ξιδιού με
νερό και αρωματίκα βότανα. Η αρχική της μορφή προέλευσης έρχεται από την Ελλάδα
ως φαρμακευτικό μείγμα, αλλά με την πάροδο του χρόνου έγινε καθημερινό ποτό για
τον ρωμαϊκό στρατό και τις κατώτερες τάξεις περίπου από τον 2ο αιώνα π.Χ.,
συνεχίζοντας να χρησιμοποιείται σε όλη τη ρωμαϊκή ιστορία αλλά και εν συνεχεία
κατά την διάρκεια της διαδόχης κατάστασης της "Αυτοκρατορίας της
Ρωμανίας ". Δεν το έπιναν συνήθως
οι ανώτερες τάξεις και σχετιζόταν με τις αγροτικές τάξεις ως επί το πλείστων.
Φτιάχνονταν με επαναχρησιμοποίηση κρασιού που είχε χαλάσει από μακροχρόνια η
ελλιπής αποθήκευση και εκτός των άλλων είχε σημαντικά διατροφικά πλεονεκτήματα.
Κατά κύριο λόγο πρόσφερε θερμίδες και ήταν αντισκορβουτικό, βοηθώντας στην
πρόληψη του σκορβούτου παρέχοντας βιταμίνη C καθώς και η πόση του μετά μετά την
κατανάλωση ψωμιού έκανε τους
λεγεωνάριους να αισθάνονται πιο χορτασμένοι. Επίσης πολύ σημαντικό σκότωνε τα
επιβλαβή βακτήρια και το άρωμα βοηθούσε να ξεπεραστεί η άσχημη γεύση των
συνήθως ακάθαρτων τοπικών αποθεμάτων νερού.
Η κατανάλωση ποιοτικού κρασιού θεωρούνταν ένδειξη
απειθαρχίας, σε σημείο που ορισμένοι στρατηγοί απαγόρευσαν εντελώς το
εισαγόμενο κρασί. Ο Αππιανός καταγράφει τόσο την posca όσο και το κρασί ως
μεταξύ των προμηθειών του στρατού του Λούκουλλου στην ισπανική εκστρατεία του
το 153 π.Χ. Είχε προφανώς γίνει μέρος των εθιμικών σιτηρεσίων από τον 1ο αιώνα
μ.Χ. Τα χριστιανικά ευαγγέλια περιγράφουν τους Ρωμαίους στρατιώτες που
προσφέρουν στον Ιησού ξύδι σε ένα σφουγγάρι κατά τη διάρκεια της Σταύρωσης,
αλλά είναι πολύ πιθανόν να μιλάμε για το συγκεκριμένο μείγμα το οποίο πάντα οι
Λεγεωνάριοι το είχαν στην διάθεση τους. Η Historia Augusta καταγράφει ότι την
εποχή του Αδριανού το ξινό κρασί αποτελούσε τυπικό μέρος του κανονικού «κόστους
κατασκήνωσης» (cibus castrensis). Ένα διάταγμα του 360 μ.Χ. έδινε εντολή στις
κατώτερες τάξεις του στρατού να πίνουν μια μέρα posca και μια μέρα κρασί εναλλάξ.
Αν και συνδέθηκε όπως αναφέρω και παραπάνω κυρίως με
τους στρατιώτες και τις κατώτερες τάξεις, ορισμένοι υψηλόβαθμοι Ρωμαίοι έπιναν
επίσης το ίδιο ποτό για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στα στρατεύματά τους.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Κάτων ο Πρεσβύτερος ήταν ιδιαίτερα γνωστός ότι του
άρεσε η posca. Ο Girolamo Cardano, στο Encomium Neronis, Basel (1562), απέδωσε
την ανωτερότητα των ρωμαϊκών στρατών σε τρεις μόνο παράγοντες, τις μεγάλες
ποσότητες εισφορών, την στιβαρότητά τους και την ικανότητά τους να φέρουν
μεγάλα βάρη λόγω της εκπαίδευσης και τα καλά φαγητά όπως το παστό χοιρινό, το
τυρί και η χρήση της posca ως ποτό.
Νομίζω ότι ήδη είπα αρκετά για το αρχαίο ρωμαϊκό
ενεργειακό ποτό Ελληνικής προέλευσης, όπως τα περισσότερα στοιχεία που δανείστηκε και πολλά από αυτά εξέλιξε
βεβαίως για να θεμελιώσει και να επεκτείνει το σπουδαίο ρωμαϊκό imperium, οπότε
δεν μένει τίποτα άλλο παρά να δώσω την συνταγή για όποιον θέλει έστω και για
λίγο να νιώσει σαν λεγεωνάριος.
Συστατικά
1 ½ φλιτζάνι ξύδι από κόκκινο 🍷 (βρασμένο, όχι αποσταγμένο).
½ φλιτζάνι μέλι.
1 κουταλιά της σούπας θρυμματισμένος σπόρος
κόλιανδρου.
4 φλιτζάνια νερό.
Παρασκευή
Το βράζουμε να διαλυθεί το μέλι.
Αφήστε το να κρυώσει ώστε να φτάσει σε θερμοκρασία
δωματίου.
Φιλτράρετε τους σπόρους κόλιανδρου.
