Τι είναι οι υπερηχητικοί πύραυλοι που
χρησιμοποίησαν οι Ρώσοι στην Ουκρανία;
Το πρωί του Σαββάτου το ρωσικό
υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι οι χρησιμοποίησε υπερηχητικούς πύραυλους
Kh-47M2 Kinzhal («στιλέτο») προκειμένου να καταστραφεί υπόγεια αποθήκη πυραύλων
και πυρομαχικών για αεροσκάφη στη δυτική Ουκρανία.
Σύμφωνα με τη Μόσχα, οι υπερηχητικοί
πύραυλοι είναι αδύνατο σήμερα να καταρριφθούν από οποιοδήποτε σύστημα
αντιαεροπορικής άμυνας.
Όμως
τι είναι οι υπερηχητικοί πύραυλοι;
Οι υπερηχητικοί πύραυλοι μπορούν να
πετάξουν στην ανώτερη ατμόσφαιρα με περισσότερο από πέντε φορές την ταχύτητα
του ήχου.
Θεωρούνται πιο ευέλικτοι από τους
συμβατικούς πυραύλους και μπορούν να αποφύγουν πιο αποτελεσματικά την
αναχαίτιση από την αεράμυνα.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι
ο πύραυλος που χρησιμοποιήθηκε στη δυτική Ουκρανία μπορεί να φτάσει στόχους σε
βεληνεκές άνω των 2.000 χιλιομέτρων (1.242 μίλια). Αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν
ότι μπορεί να έχει υπερεκτιμηθεί το βεληνεκές του.
Πέρυσι, η Ρωσία είχε ανακοινώσει την
επιτυχή εκτόξευση ενός υπερηχητικού πυραύλου από μια φρεγάτα στη Λευκή Θάλασσα
στα ανοιχτά της βορειοδυτικής ακτής της.
Είχε δηλώσει ότι έχει ως στόχο να συμπεριλάβει
το συγκεκριμένο όπλο στον εξοπλισμό ρωσικών καταδρομικών και υποβρυχίων.
Πέρα από τη Ρωσία, η Κίνα, οι ΗΠΑ και
τουλάχιστον πέντε άλλες χώρες εργάζονται για την τεχνολογία υπερηχητικών
πυραύλων.
Παραπλανητικός
ο χαρακτηρισμός;
Όπως αναφέρει το Κέντρο Στρατηγικών
και Διεθνών Μελετών στην Ουάσιγκτον, ο πύραυλος Kinzhal είναι ένας πύραυλος με
πυρηνική ικανότητα που εκτοξεύεται από τον αέρα και είναι ένα από τα όπλα της
«επόμενης γενιάς» που παρουσίασε ο Πούτιν το 2018. «Ο χαρακτηρισμός του Kinzhal από τη Ρωσία ως
''υπερηχητικού'' πύραυλου είναι κάπως παραπλανητικός, καθώς σχεδόν όλοι οι
βαλλιστικοί πύραυλοι φτάνουν κάποια στιγμή σε υπερηχητικές ταχύτητες», ανέφερε
σύμφωνα με τους FT.
Από
πού εκτοξεύεται;
Ο πύραυλος Kinzhal είναι παρόμοιος με
τον πύραυλο μικρού βεληνεκούς Iskander-M που έχει ήδη χρησιμοποιήσει σε μεγάλο
βαθμό στην Ουκρανία, εξηγεί η Wall Street Journal. Ο Kinzhal δοκιμάστηκε με
επιτυχία τον Ιούλιο του 2018 και εκτοξεύεται από αεροσκάφη μάχης MiG-31. Μπορεί
επίσης να είναι έτοιμος για χρήση από το μαχητικό κρούσης μεγάλης εμβέλειας
Su-34, που χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της
Ουκρανίας, και το στρατηγικό βομβαρδιστικό Tu-22M3, σύμφωνα με έκθεση της
Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου.
Γιατί
οι πολυηχητικοί πύραυλοι της Ρωσίας μπορεί να μην φαίνονται στα ραντάρ
Η εποχή των πολυηχητικών (hypersonic)
όπλων είναι εδώ ή τουλάχιστον έτσι θέλει να πιστεύουμε ο κύριος Πούτιν και τα
παραδοσιακά μέσα έγκαιρης προειδοποίησης των ΗΠΑ μπορεί να μην είναι ικανά να
τα εντοπίσουν.
Ρωσικά πυραυλικά συστήματα όπως ο
πολυηχητικός 3M22 Zircon πετούν τόσο χαμηλά και τόσο γρήγορα, με ταχύτητες που
φτάνουν τα 6 Μαχ και σε υποτροχιακά ύψη που θα διαπερνούν τις υπάρχουσες
αμερικανικές αντιπυραυλικές άμυνες.
Ο πύραυλος χρησιμοποιεί ένα νέο τύπο
καυσίμου που κατά τους Ρώσους του δίνει εμβέλεια 1,000 χλμ. ενώ η ταχύτητά του
είναι τόση που σχηματίζει ένα πλάσμα νέφους μπροστά από τον πύραυλο το οποίο
απορροφά τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα καθιστώντας τον πρακτικά αόρατο στα
σημερινά ραντάρ.
Προσωπικό της Αμερικανικής Αεροπορίας
ετοιμάζει υπερ-υπερηχητικό πρόπλασμα πυραύλου X-51A WaveRider για πτητική
δοκιμή σε πυλώνα B-52H Stratofortress τον Δεκέμβριο του 2009 (φωτογραφία: Mike
Cassidy, U.S. Air Force)
Τα αντιπυραυλικά συστήματα Aegis ενός
αμερικανικού πλοίου θα έχουν λιγότερο από ένα λεπτό για να αντιδράσουν σε μια
επίθεση με τέτοια όπλα. Τα συστήματα του Aegis χρειάζονται 8-10 δευτερόλεπτα
για να λειτουργήσουν μέσα στα οποία ο Zircon θα έχει ταξιδέψει 20 χιλιόμετρα
και οι αμερικανικοί πύραυλοι δεν πετούν τόσο γρήγορα για να τον προλάβουν.
Σύμφωνα με το Popular Mechanics αυτό
πρακτικά σημαίνει πως αν αμερικανικά πλοία εντόπιζαν εχθρικό πολυηχητικό πύραυλο στα 100 χιλιόμετρα θα έπρεπε να
εκτοξεύσουν πύραυλο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Διαφορετικά,
μόνο καταστρέφοντας τα εχθρικά βλήματα κατά την εκτόξευση ή πετώντας κάποιο
εμπόδιο στο δρόμο τους θα μπορούσαν να τα αναχαιτίσουν.
Η ρωσική επιμονή στην ανάπτυξη
υπερ-υπερηχητικών πυραύλων είναι ίσως ένα μέτρο αντιμετώπισης των αμερικανικών
αεροπλανοφόρων. Οι ΗΠΑ είναι η
αδιαμφισβήτητη υπερδύναμη παρατάσσοντας 12 υπερσύγχρονα αεροπλανοφόρα τη στιγμή
που η Ρωσία έχει ένα που το αναπτύσσει με ρυμουλκό σε περίπτωση βλάβης.
Αντίθετα, καθεμία από τις 15 νέες ρωσικές κορβέτες Buyan μπορεί να φέρει 25 βλήματα Zircon. Αρκούν 5 ή 6 από αυτά για να βυθίσουν ένα αεροπλανοφόρο. Ήδη κάποιες φωνές εγείρονται για την ανάγκη ύπαρξης των αεροπλανοφόρων και την ανάγκη να επικεντρωθούν σε βλήματα πολυηχητικής πτήσης έναντι των ενεργοβόρων, ανθρωποβόρων και πολύπλοκων “πλωτών πολιτειών” που είναι τα αεροπλανοφόρα με τις πτέρυγες αεροσκαφών τους.