Ο Μίμης Ηλία
Φερέτος υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ερευνητές και ιστορικούς της
Μεσσηνίας δυνάμενος να χαρακτηριστεί και ως ο «πατριάρχης» των Μεσσηνίων
ιστοριοδιφών.
Γεννήθηκε στο
Πήδημα στις 10 Νοεμβρίου 1908 και απεβίωσε στην Αθήνα σε ηλικία 100 ετών στις
22 Ιουνίου 2008. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική σταδιοδρομία το 1935 στην Καλαμάτα
ως συντάκτης της καθημερινής εφημερίδας «ΜΕΣΣΗΝΙΑ» και μέχρι το 1940 εργάσθηκε
ως συντάκτης και διευθυντής στις εφημερίδες «ΣΗΜΑΙΑ» και «ΘΑΡΡΟΣ» ενώ
ταυτόχρονα ήταν ανταποκριτής των Αθηναϊκών εφημερίδων «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»,
«ΑΣΥΡΜΑΤΟΣ», «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» και «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΜΕΛΛΟΝ». Το 1940 πολέμησε ως έφεδρος
ανθυπολοχαγός στο Αλβανικό μέτωπο ,όπου και τραυματίστηκε και στη συνέχεια
υπήρξε ενεργό μέλος της Εθνικής μας Αντίστασης. Διετέλεσε από το 1945 έως το
1946 διευθυντής της ΛΑΪΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ στην Καλαμάτα και από το 1952 έως τη
συνταξιοδότησή του το 1977 υπήρξε βοηθός συντάκτης ύλης στην «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ»,
όντας μέλος της Ένωσης Συντακτών
Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου , της Ε.Σ.Η.Ε.Α. από το 1961 και του
Πανελλήνιου Συνδέσμου Δημοσιογράφων Εθνικής Αντίστασης.
Έχει τιμηθεί
με «Αναμνηστικόν Μετάλλιον Εθνικής Αντίστασης 1941-1944», με «Δίπλωμα Τιμής»
από το Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών» το 1981και με «Τιμητικό Δίπλωμα» από τον
Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αντιστασιακών Δημοσιογράφων».
Ο Δημήτριος
Βικέλας (Λουκής Λάρας) σημειώνει ότι «Από την ιστορία των ατόμων και των χωριών αποτελείται η ιστορία του
Έθνους» για να συμπληρώσει ο Κ. Παπαρηγόπουλος ότι «Οι ειδικές πραγματείες για
κάθε ιστορικό πρόσωπο, για κάθε χωριό εξακριβώνουν τα γεγονότα πολύ περισσότερο
απ’ ότι μπορεί να εξακριβώσει αυτά ο
γενικός ιστοριογράφος, τα λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειες καθώς εκείνοι που
γράφουν τις ειδικές πραγματείες περιέχονται σε λεπτομέρειες στις οποίες δεν
μπορούν οι λεξικογράφοι και οι ιστορικοί της Γενικής Ιστορίας του Έθνους να
ενδιατρίψουν. Αυτοί που έχουν την έφεση και το ζήλο να ερευνούν τα αρχεία να
συγκεντρώνουν στοιχεία , θρύλους, παραδόσεις, τοπωνύμια , διηγήσεις, αυτοί
είναι οι ηρωικοί άνδρες, οι ακαταπόνητοι, με φλογερό πατριωτισμό και φωτεινό
μυαλό ,που συνθέτουν την ιστορία του Έθνους».
Καθώς, όπως
λέει ο ιστορικός Αγησίλαος Τσελάλης, η νεότερη ιστορία των τόπων και των ηρώων
της Μεσσηνίας δεν κατεγράφη με ακρίβεια από χρονικογράφους και ιστορικούς, αλλά
διατηρούμενη από στόμα σε στόμα ξεθώριαζε και έσβηνε από χρόνο σε χρόνο, είναι
«τύχη αγαθή» που ευρέθη ο Μίμης Φερέτος γιατί χωρίς αυτόν θα έμενε δυσερμήνευτη
και θα χανόταν στο σκοτάδι του παρελθόντος η πρώτη γένεση, ακμή και ιστορία των
Μεσσηνιακών τόπων ,γεγονότων και ανδρών , που κατά κάποιον τρόπο έπαιξαν ρόλο
στον τόπο τους».
Αποτέλεσμα της
ερευνητικής του προσπάθειας ήταν η συγκρότηση μιας πλούσιας αρχειακής Συλλογής
που περιλαμβάνει πληροφορίες για τους Μεσσήνιους Αγωνιστές του 1821, για
επιφανείς Μεσσήνιους, καθώς και για πόλεις και χωριά της Μεσσηνίας του 19ου
αιώνα. Το αρχειακό αυτό υλικό (δακτυλογραφημένα ή φωτοτυπημένα ή φωτογραφημένα
έγγραφα) έχει κατατεθεί στα ΓΑΚ/Αρχεία Νομού Μεσσηνίας. Ένα σημαντικό μέρος
αυτού του υλικού έχει δημοσιευθεί από τον ίδιο στην εφημερίδα του «Μεσσηνιακά
Νέα» καθώς και στο δίτομο επιστημονικό σύγγραμμά του «Μεσσηνιακά 1968» και
«Μεσσηνιακά 1969-1970».
Αναφερόμενος ο
ιστορικός Γιάννης Αναπλιώτης στο έργο του Μίμη Φερέτου «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ 1969-70»
σημειώνει ότι «Τα «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ 1968» ήταν η αρχή. Ο εκδότης του με τον πρώτο
τόμο τους μας έδωσε την ευκαιρία να επισημάνουμε το τι μεσσηνιακοί ιστορικοί
θησαυροί παραμένουν αναξιοποίητοι, πόσο φτωχή ήταν , ως τα χθες, η ιστορική
έρευνα στο Μεσσηνιακό χώρο, πόσο μεγάλη είναι η προσφορά – καθώς οι θυσίες – των Μεσσηνίων στην
επανάσταση του 1821 καθώς και σε όλους τους μετέπειτα Εθνικούς Αγώνες, αλλά και
πόσο πλούσια είναι σήμερα , ήταν και χθες, η προσφορά των Μεσσηνίων στα
Ελληνικά Γράμματα και στις Τέχνες γενικότερα. Τώρα χαιρόμαστε το δεύτερο τόμο
της βαρυσήμαντης αυτής εκδόσεως: Τα «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΑ 1969-70». Είναι και αυτός ένας
καθρέπτης στον οποίο προβάλλεται, σαν σε τηλεοπτική οθόνη, το ιστορικό παρελθόν
των Μεσσηνίων των Νεότερων Χρόνων («Μεσσήνιοι Αγωνισταί» – «Βιογραφίαι
Μεσσηνίων»), ότι καλύτερο έχει μας δώσει η «Μεσσηνιακή Εγκυκλοπαίδεια», μαζί με
τα παλιά και τα σύγχρονα επιτεύγματα της «Μεσσηνιακής Γραμματείας».
Ο Μίμης
Φερέτος συνέβαλε αποφασιστικά , μαζί με το Γιάννη Αναπλιώτη και την αμέριστη
συνδρομή του μακαριστού Μητροπολίτη Χρυσόστομου Δασκαλάκη στην καθιέρωση του
εορτασμού της 23ης Μαρτίου του 1821 ως Εθνικής Εορτής με το γνωστό Β. Διάταγμα
της 17/4/1947. Σε ομιλία μάλιστα στον Παρνασσό ,στην Αθήνα, είχε με πάθος
τονίσει : «Όσο και αν φωνασκούν μερικοί «μεγάλοι» παλαιοί και νεότεροι
ιστορικοί, όσο και αν προσπαθούν να διαστρεβλώσουν τα γεγονότα μερικοί άλλοι
ερασιτέχνες ιστορικοί από αθεράπευτο τοπικιστικό εγωισμό, η ιστορική αλήθεια
είναι μία. Ότι η Επανάσταση του 1821 ξεκίνησε Σημαιοφορούσα από την Καλαμάτα
στις 23 Μαρτίου 1821…».
Ο Δήμος
Καλαμάτας με τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του
1821 οφείλει , όπως άλλωστε είχε δεσμευτεί και ο προηγούμενος δήμαρχος, να τιμήσει το μεγάλο αυτό ερευνητή της
ιστορικής γνώσης του τόπου μας με:
Τη διοργάνωση
εκδήλωσης στη μνήμη του στην οποία θα αναδειχθεί η σημαντικότατη συνεισφορά του
στην Τοπική μας Ιστορία και
Το να δοθεί το
όνομά του σε σημαντικό δρόμο της Καλαμάτας.
