Του, Δρ. Ιωάννου Π. Μπουγά, Θεολόγου
Πάντοτε τον Ελλαδικό χώρο, όπως και σε όλη την υφήλιο, μάστιζαν τον πληθυσμό
διάφορα λοιμώδη νοσήματα, όπως η πανώλη, η ελονοσία, η χολέρα, η ευλογιά και
πολλά άλλα. Στα μέσα του 19ου αιώνα κάποια από αυτά όπως ο
τύφος, η χολέρα και η ευλογιά προσβάλλουν πολλούς Έλληνες και οδηγούν χιλιάδες
ανθρώπους στο θάνατο.
Μια εξ αυτών των λοιμωδών νόσων ήταν η ευλογιά, μολυσματική ασθένεια, η οποία
μεταδιδόταν και από εισπνεόμενο ιό, δημιουργώντας εξανθήματα και φουσκάλες στο
ανθρώπινο σώμα καταλήγοντας στο θάνατο.
Ο
τρόπος μεταδόσεως έμοιαζε σε πολλά με τον τρόπο μεταδόσεως του σημερινού
κορωνοϊού Covid-19.
Για την αντιμετώπιση της ευλογιάς η ιατρική επιστήμη συνιστούσε τον εμβολιασμό
με ζωντανό ιό απο αγελάδα (Δάμαλις) (vacca=αγελάδα). Ο εμβολιασμός αυτός την
εποχή εκείνη ονομάστηκε δαμαλισμός. Αυτόν τον εμβολιασμό (δαμαλισμό) για την
απαλλαγή από την ευλογιά συνιστούσε και η τότε Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της
Ελλάδος, όπως και σήμερα Ιεράρχες μέλη της Συνόδου, με πρώτο τον Αρχιεπίσκοπο,
συνιστούν και κάνουν οι ίδιοι το εμβόλιο, προτρέπωντας έτσι τους πιστούς να
εμβολιαστούν για την αντιμετώπιση της πανδημία ς του Covid-19.
Η
Εκκλησία δια της Συνόδου, όπως πάντα, έτσι και κατά το έτος 1864 για την
αντιμετώπιση της ευλογιάς διακήρυττε ως λύση τον εμβολιασμό του λαού της
Ελλάδος, όπως φαίνεται από την παρακάτω παρουσιαζόμενη εγκύκλιο.
Τότε επειδή υπήρχε παχυλή αμάθεια και προλήψεις μεταξύ των χριστιανών, πολλοί
αρνούνταν να κάνουν το εμβόλιο κατά της ευλογίας, κάτι το οποίο δυστυχώς
συμβαίνει και σήμερα μεταξύ των πιστών. Υπάρχει παχυλή αμάθεια και διαστρέβλωση
της διδασκαλίας της Εκκλησίας για την υγεία και την ασθένεια, με αποτέλεσμα
κάποιοι πιστοί να αρνούνται τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού. Αμάθεια και
πρόληψη που καλλιεργείται και κηρύττεται απο θρησκευτικούς κύκλους,
μοναστικά σωματεία και διαφόρους καλογέρους περιφερόμενους μάγους, εντος και
εκτός της Εκκλησίας, οι οποίοι για λόγους συμφέροντος ή για λόγους
ιδεοληπτικούς κηρύσσουν στους οπαδούς τους τον μη εμβολιασμό, με αποτέλεσμα να
τους οδηγούν στην μόλυνση με όλα τα επακόλουθά της.
Σήμερα όπως και το 1864 υπάρχουν πολλοί χριστιανοί, οι οποίο θεωρούν τον
εμβολιασμό περιττό και μάλιστα τη άρνηση αυτην την «ντύνουν» με μεταφυσικές
ηλιθιότητες σχετικά με διάφορα χαράγματα, εμφυτεύσεις μικροτσίπ και διάφορα
άλλα ευφάνταστα, πλην όμως ζημιογόνα για την υγεία ψυχική και σωματική
των ανθρώπων.
Η
Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος από το 1864 χαρακτηρίζει ως θανάσιμο
αμάρτημα τον μη εμβολιασμό και μάλιστα όσους δεν εμβολιάζονται τους
χαρακτηρίζει αυτόχειρες, δηλαδήμε την δική τους
θέληση καταστρέφουν το σώμα τους γενόμενοι ανάπηροι. Επίσης χρησιμοποιεί
σκληρές εκφράσεις οι οποίες την εποχή του 19ου αιώνα μπορούσαν
να επηρεάσουν τους αρνητές των εμβολίων, τους χαρακτηρίζει υποδίκους της
αιωνίου κολάσεως.
Επιπροσθέτως
η Σύνοδος σέβεται την ιατρική επιστήμη, εμπιστεύεται τους θεράποντες της και
δηλώνει ότι το μέσο που χρησιμοποιεί η ιατρική για την θεραπεία κατά του ιού,
όπως το εμβόλιο είναι το μοναδικόν αντίδοτον φάρμακον και το
ασφαλέστατο εν τη πασχούση κοινωνία μέσον προς ύφεσιν προς αποτροπήν της
μεταδόσεως και εντελή εξάλειψιν της ολεθρίου ταύτης νόσου.
Ο
πιστός ορθόδοξος χριστιανός ως μέλος του εκκλησιαστικού σώματος κάνει υπακοή
στα κελεύσματα της Συνόδου του, δεν αυτοχειριάζεται και αποδέχεται τον
εμβολιασμό αρνούμενος να επηρεαστεί από συμφεροντολογικές φανατικές
αντιχριστιανικές φωνές κάποιων «πνευματικών», οι οποίοι διασπούν την ενότητα
της Εκκλησίας.
Η προαναφερομένη Εγκύκλιος της
Εκκλησίας της Ελλάδος έχει ως εξής:
«Αριθ. Πρωτ. 2997.
Περί
δαμαλισμού και αναδαμαλισμού επί της νόσου ευλογίας.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ
ΕΛΛΑΔΟΣ
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Προς τους κατά
την Επικράτειαν Σεβ. Ιεράρχας
Επειδή η φθοροποιός νόσος της ευλογίας ενέσκηψεν ήδη εις όλον σχεδόν τό Κράτος,
και βαθμηδόν το νόσημα τούτο οσημέραι λαμβάνον επίδοσιν καταμαστίζει την
Ελληνικήν κοινωνίαν καταστρέφουσα την δημοσίαν υγείαν, και επειδή δυστυχώς,
καθά ήδη πληροφορείται ή Σύνοδος επισήμως, ουχί μόνον παχυλή και
ολέθρια πρόληψις τις επικρατεί παρά τοις πλείστοις των χριστιανών, οίτινες
θεωρούντες τον δαμαλισμόν καί αναδαμαλισμόν ως περιττόν, αποφεύγουσιν αυτόν
απολύτως, αλλά και κακή συνήθεια τις του εμβολιάζεσθαι κρύφα δια φυσικής
ευλογίας, βλάβην μάλλον επιφερούσης ή ωφέλειαν, ενεργείται εισέτι εν ω ο
δαμαλισμός ούτος και η κατά διαφόρους εποχάς επανάληψις αυτού ως δια της πείρας
της ιατρικής επιστήμης τρανώτατα μέχρι τούδε απεδείχθη, είναι το μοναδικόν
αντίδοτον φάρμακον καί τό ασφαλέστατο έν τη πασχούση κοινωνία μέσον προς
ύφεσιν, προς αποτροπήν της μεταδόσεως και εντελή εξάλειψιν της ολεθρίου ταύτης
νόσου, καί
Επειδή ή τοιαύτη παράβολος αδιαφορία και εις το εμβολιάζεσθαι άρνησις
χριστιανών τινων ουχί μόνον τιμωρείται αυστηρώς υπό του νόμου, αλλ’ εν ταυτώ
και τας βαρυτάτας εκκλησιαστικάς επιτιμήσεις καθ’ εαυτής επισύρει, καθ’
ότι ούτοι αρνούμενοι εις εαυτούς και εις την ιδίαν αυτών
οικογένειαν τον εμβολιασμόν, και μηδόλως αναλογιζόμενοι, το μέγα
τούτο βάρος του όπερ διαπράττουσι θανασίμου αμαρτήματος, γίνονται
αυτόχειρες, ή ανάπηροι το σώμα και καταστρέφουσι προσέτι ιδίαις αυτών
χερσίν τα ίδια αυτών φίλτατα, και ούτω καθιστάμενοι υπεύθυνοι ενώπιον θεού και
ανθρώπων, επισύρουσιν εις εαυτούς την θείαν οργήν, και γίνονται υπόδικοι της
αιωνίου κολάσεως και τιμωρητέοι και εν τω νυν αιώνι και εν τω μέλλλοντι, ή Σύνοδος
μεριμνώσα πατρικώς, κατά το ιερόν αυτής καθήκον περί τε της ψυχικής σωτηρίας
των τοιούτων χριστιανών καί αναρρύσεως εκ της τοιαύτης επικινδυνωδεστάτης
νόσου, και επιθυμούσα, ίν’ απαλλάξη έκαστον χριστιανόν των εκ της τοιαύτης
ψυχωλέθρου προλήψεως και προς τον δαμαλισμόν ολιγωρίας, αποκτεινουσών το σώμα
εν ταυτώ και την ψυχήν, προερχομένων ολέθριων συνεπειών, προσκαλεί υμάς και δι’
υμών άπαντας τον υφ’ υμάς κλήρον και τους αρμοδίους του Κράτους ιεροκήρυκας,
όπως διά της θείας διδασκαλίας και του ορθού λόγου καταδεικνύοντες εις τον λαόν
τας δυσαρέστους συνεπείας της τε προς τούτο αρνήσεως και του διά φυσικής
ευλογίας εν παραβύστω ενεργουμένου εμβολιασμού, προτρέψητε αυτόν επ’ εκκλησίας
και εν παντί ευθέτω χρόνω και τόπω, νουθετούντες και καταπείθοντες αυτόν,
ίνα έκαστος, προς ταχείαν αποσόβησιν και απαλλαγή της επιδημικής
ταύτης ανθρωπωλέθρου νόσου, προστρέχη αόκνως και αυθορμήτως μετά πάσης
προθυμίας εις τους παρά της Βασιλικής Κυβερνήσεως
εμπεπιστευμένους το υπέρ της δημοσίας υγείας καθήκον επιστήμονας ιατρούς,
όπως εμβολιάζηται παρ’ παρ’ αυτών εγκαίρως, προς αποφυγήν παντός απαισίου
αποτελέσματος της νόσου ταύτης.
Ταύτα η Σύνοδος εντελλομένη υμίν πέποιθεν αδιστάκτως, ότι θέλετε καταβάλει
πάσαν προσπάθειαν και επιστήσει συντόνως την προσοχήν υμών επί του σπουδαίου
τούτου αντικειμένου, προς πραγματοποίησιν όσον τάχος τών σωτηριωδεστάτων τούτων
Συνοδικών παραγγελμάτων.
Εν Αθήναις την
24 Ιουνίου 1864.
Ο Αθηνών
ΘΕΟΦΙΛΟΣ Πρόεδρος.
Ο Αργολίδος
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ.
Ο Φθιώτιδος
ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ.
Ο Χαλκίδος
ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ.
Ο Μαντινείας
και Κυνουρίας ΘΕΟΦΑΝΗΣ.
Ο Β’
Γραμματεύς Ιγνάτιος Β. Ηπειρώτης».
(Αρχιμανδρίτου
Στεφάνου Γιαννόπουλου, Συλλογή των Εγκυκλίων της Ιεράς Συνόδου της
Εκκλησίας της Ελλάδος, εν Αθήναις 1901, σελ. 921-922
