Του, Ανδρέα Λουδάρου*
Mε καζάνι έτοιμο να εκραγεί ομοιάζει
τις τελευταίες ώρες η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος με τη συντριπτική
πλειονότητα των μελών της να ξεκαθαρίζει πως ο χρόνος της υπομονής
τελείωσε. Αδυνατώντας πλέον να απαντήσουν
στις κυριολεκτικά χιλιάδες οχλήσεις από την πλευρά των πιστών που σε καθημερινή
βάση «βομβαρδίζουν» τα email των Μητροπόλεων ζητώντας πράξεις, οι μητροπολίτες
έχουν στρέψει πλέον τον βλέμμα τους προς τον πρώτο όροφο του αρχιεπισκοπικού
μεγάρου.
Το κύμα της αντίδρασης εντός των
κόλπων της Εκκλησίας διαγράφει την πορεία μιας πυραμίδας, αφού οι πιστοί
πιέζουν τους ιερείς και τους αρχιερείς, οι ιερείς τους μητροπολίτες τους και
όλοι μαζί καταλήγουν στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ο οποίος βρίσκεται ενώπιον της
γένεσης της σημαντικότερης ίσως εσωτερικής κρίσης στον χώρο της Εκκλησίας από
την ημέρα που ανέλαβε τον θρόνο των Αθηνών.
Οι πληροφορίες που έχουν κυκλοφορήσει
περί προγραμματισμού ανοίγματος των ναών των Ιούνιο σε συνδυασμό με την φόρτιση
που προκάλεσε η αυστηρότητα στην τήρηση των μέτρων κατά την διάρκεια της
Μεγάλης Εβδομάδας, έχουν δημιουργήσει μια ασφυκτική ατμόσφαιρα στην Εκκλησία
την οποία έκανε ακόμη πιο δύσκολη η χθεσινή πρωτοβουλία της εν κινήσει
συναυλίας της κας. Άλκηστις Πρωτοψάλτη.
Σήμερα σε αρκετές Μητροπόλεις της
Εκκλησίας της Ελλάδος αρκετοί ναοί ως απάντηση ενεργοποίησαν τα εξωτερικά τους
ηχεία και επέτρεψαν σε πιστούς που προσήλθαν να προσευχηθούν ενώ οι
μητροπολίτες ο ένας μετά τον άλλο διαμηνύουν πως αλλάζουν γραμμή πλεύσης.
Είναι ενδεικτικό πως αρκετοί από
αυτούς που διαμαρτύρονται έντονα και δηλώνουν αποφασισμένοι ακόμη και να
συγκρουστούν εάν χρειαστεί δεν προέρχονται από τις τάξεις των λεγόμενων
«σκληρών» της ιεραρχίας αλλά από αυτές των μετριοπαθών…
«Όταν Λοιπόν οι επιτάφιοι δεν βγήκαν,
όταν οι λιτανείες των ιερών εικόνων ακόμα και με μεμονωμένους με ιερείς δεν
βγαίνουν και γίνονται αυτά μέσα στην Αθήνα τότε εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να
κάνουμε το ίδιο. Άρα λοιπόν και τις πόρτες ανοίξαμε και τα μικρόφωνα ανοίξαμε
και τις καμπάνες χτυπάμε και είμαστε εδώ για να απολογηθούμε σε όποιον έχει το
παράπονο του» είπε σήμερα ο μητροπολίτης Σταγών και Μετεώρων Θεόκλητος ένας εκ
των πλέον μετριοπαθών που ξεκαθάρισε δημόσια τη στάση του, ακυρώνοντας στην
πράξη μέρος των κυβερνητικών αποφάσεων.
Ένας επίσης μετριοπαθής μητροπολίτης,
ο Λαρίσης Ιερώνυμος, αν και δεν προχώρησε σε μονομερείς ενέργειες δεν έκρυψε τη
δυσφορία του «Δεν μπορεί μία αγαπημένη κατά τα άλλα τραγουδίστρια, να
περιδιαβαίνει με μεγάφωνα την Αθήνα και να ανεβαίνει πάνω σε πλατφόρμα έξω από
το Μαξίμου και να συγκεντρώνει πλήθος γύρω από τον πρωθυπουργό, για να
εμψυχώσει τους Έλληνες και να απαγορεύεται αυτό από τις ενορίες, να βάλουν
μεγάφωνα για να ακούν οι πιστοί στη συνοικία το θείο λόγο, από τους ιερείς και
τους ψαλτάδες τους. Η εκκλησία στις μέρες του εγκλεισμού δεν εμψύχωνε τους
πολίτες;» αναρωτήθηκε ζητώντας άμεση άρση μέρους των μέτρων στις εκκλησίες.
Στην άλλη άκρη της χώρας, στην
Χαλκιδική, ο εκεί μητροπολίτης Ιερισσού Θεόκλητος, επίσης σπάνιος στις
τοποθετήσεις ήταν ακόμη πιο σκληρός. «Αν έχουν σκοπό να ταπεινώσουν την
Εκκλησία και να ισχύσει στην Εκκλησία, στην Ελλάδα, ο καισαροπαπισμός η επιβολή
του κράτους απέναντι στην Εκκλησία, δεν θα περάσει» είπε χαρακτηριστικά
αναφέροντας παλιά φράση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου πως «Όποιοι άπλωσαν χέρι στην Εκκλησία τους
κόπηκε…».
«Εάν έχουν σκοπό να περιφρουρήσουν τη
χώρα από τον κορωνοϊό μπράβο τους. Εγώ πρώτος θα βγω να τους στηρίξω. Αν όμως
έχουν άλλο σκοπό και γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια έναν Αρχιεπίσκοπο, μια
Σύνοδο ολόκληρη κι εμάς τους δεσποτάδες και τους παπάδες… φίδι που τους έφαγε.
Το χέρι που άπλωσε στην Εκκλησία κόπηκε» τόνισε.
Ενδεικτικό της συγκρουσιακής λογικής
που επικρατεί πλέον ήταν και η δήλωση του ίδιου μητροπολίτη πως δεν φοβάται τις
συνέπειες… «Θα μου πάρουν το ωμόφορο από τη Χαλκιδική;» αναρωτήθηκε, για να
απαντήσει περιπαικτικά «Τι μου λες;».
Κι αν οι μετριοπαθείς της Ιεραρχίας
βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού, οι γνωστοί για τις αντίθετες απόψεις τους,
έχουν προχωρήσει ήδη ένα βήμα παραπέρα. Όπως ο μητροπολίτης Κερκύρας που όταν
ρωτήθηκε από τον Δημήτρη Ριζούλη της εφημερίδας «Δημοκρατία» για το αν τα
πρόσωπα στο εσωτερικό της Εκκλησίας «αποτελούν πρόβλημα» είπε με νόημα πως «Για
την Εκκλησία ισχύει η ισοβιότητα. Είναι όμως βέβαιο ότι ουδείς μας μπορεί να
σταθεί στην συνείδηση του πιστού λαού όταν δεν τον υπερασπίζεται, όταν δεν
αναγνωρίζει τα δίκαιά του, όταν δεν βοηθά ώστε η πίστη του λαού να παραμένει
ισχυρή».
Πολλοί θεώρησαν τη φράση αυτή ως
έμμεσο μήνυμα – αιχμή του μητροπολίτη προς τον Αρχιεπίσκοπο.
ΕΤΟΙΜΑΖΑΝ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ
Η διαρροή της πληροφορίας πως ο
Αρχιεπίσκοπος έχει ήδη αποστείλει επιστολή προς των πρωθυπουργό εκθέτοντάς του
τις θέσεις της Εκκλησίας, έβαλε «φρένο» σε μια άλλη πρωτοβουλία ομάδας
μητροπολιτών που με κοινή επιστολή τους προς τον αρχιεπίσκοπο του ζητούσαν να
αναλάβει δράση.
Μέχρι χθες είχαν συνυπογράψει την
επιστολή περίπου 15 αρχιερείς από όλες τις ιδεολογικές διαστρωματώσεις της
Ιεραρχίας οι οποίοι μόλις ενημερώθηκαν πως η επιστολή έχει ήδη αποσταλεί
«πάγωσαν» τη διαδικασία αναμένοντας την απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αν ο Αρχιεπίσκοπος δεν είχε ήδη
προνοήσει να συντάξει την επιστολή του προς τον πρωθυπουργό, θεωρείται βέβαιο
πως οι 15 θα ήταν υπερπολλαπλάσιοι.
Το ζητούμενο πλέον είναι το σήμα που
θα δώσει το Μέγαρο Μαξίμου από το οποίο θα κριθούν και οι εξελίξεις που θα
ακολουθήσουν.
ΤΑ
ΣΕΝΑΡΙΑ ΤΗΣ «ΙΕΡΑΣ ΑΝΤΑΡΣΙΑΣ»
Στην περίπτωση που η κυβέρνηση δεν
λάβει άμεσα πρωτοβουλίες ώστε να δημιουργηθεί μια «βαλβίδα αποσυμπίεσης»
επαναφέροντας τουλάχιστον την ατομική προσευχή και δίνοντας την ευκαιρία στους
πιστούς να παρακολουθούν υπό προϋποθέσεις και με μέτρα αυτοπροστασίας τις ιερές
ακολουθίες, θεωρείται μαθηματικά βέβαιο πως οι εστίες της αντίδρασης θα
«φουντώνουν» η μια μετά την άλλη.
Η πίεση των πιστών από την μια και η
σχεδόν εμπεδωμένη αντίληψη πως στην Εκκλησία εξαντλείται η αυστηρότητα των
μέτρων από την άλλη, είναι ο κρίσιμος συνδυασμός που θα οδηγήσει τον έναν μετά
τον άλλον τους μητροπολίτες σε διαφοροποίηση από την κεντρική γραμμή της
Συνόδου. Σε μια τέτοια περίπτωση το συνολικό οικοδόμημα της Εκκλησίας θα δεχθεί
εξαιρετικά ισχυρό πλήγμα το οποίο θα μπορέσει να ανασχεθεί μόνο με έναν τρόπο…
την ολοκληρωτική άρνηση.
Σε μια τέτοια περίπτωση ακόμη και ο
ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος που δεν έχει κρύψει τις μετριοπαθείς θέσεις του, θα
αναγκαστεί να ηγηθεί αυτού του «κινήματος» αφού σε αντίθετη περίπτωση θεωρείται
βέβαιο πως αυτοί που θα αναλάβουν τα ηνία θα είναι οι πλέον σκληροί της
Ιεραρχίας.
Είναι ενδεικτικό πως η φράση «ας
έρθουν να μας συλλάβουν όλους» ακούγεται όλο και περισσότερο από χείλη
αρχιερέων ενώ είναι χαρακτηριστική η στιχομυθία μητροπολίτη με αστυνομικό
διευθυντή της περιοχής του στον οποίο είπε «Εγώ θα κάνω τη δουλειά μου κι εσύ
κάνε τη δική σου».
Το τι θα ακολουθήσει από την πλευρά
της Εκκλησίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης.
*Ανδρέας
Λουδάρος
Ο Ανδρέας Λουδάρος έχει σπουδάσει
δημοσιογραφία στην Αθήνα. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ. Εργάζεται ως εκκλησιαστικός
συντάκτης από το 1999
