Αυτός ήταν ο εμβληματικός ηγέτης της Κούβας
Ο χρόνος πάγωσε στην Κούβα στις
22.29 το βράδυ της Παρασκευής 25 Νοεμβρίου. O Φιντέλ Κάστρο, μια από τις πλέον
εμβληματικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα, ένας από τους ιστορικότερους και
ασυμβίβαστους πολιτικούς ηγέτες, ο
άνθρωπος που κατάφερε να απελευθερώσει μια χώρα από έναν δικτάτορα και κατάφερε
να τη διατηρήσει συσπειρωμένη παρά τον αποκλεισμό της, έκλεισε τα μάτια του για
να ξεκουραστεί έπειτα από μια πολυτάραχη και γεμάτη ζωή.
Χιλιάδες Κουβανοί "έπιναν νερό
στο όνομά του", χιλιάδες όμως έφευγαν, ακόμα και κολυμπώντας για να
γλυτώσουν από τον απολυταρχισμό του καθεστώτος. Εκατοντάδες φυλακίστηκαν,
πολλοί σιώπησαν. Το μόνο βέβαιο ότι ο Κάστρο άφησε το στίγμα του στην ιστορία
της χώρας.
Ο Φιντέλ Κάστρο ξεγέλασε τον θάνατο
αμέτρητες φορές αποφεύγοντας, όπως λέγεται, 638 απόπειρες δολοφονίας που
σχεδιάστηκαν εις βάρος του. Όρισε ο ίδιος πώς θα «έφευγε». Κι όταν η στιγμή
πλησίαζε, το κατάλαβε και το προανήγγειλε, αποχαιρετώντας με έναν ιδιαίτερο,
όχι όμως μοιρολατρικό τρόπο, το λαό της Κούβας.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια του
συνεδρίου του Κομουνιστικού Κόμματος, ο ιστορικός ηγέτης της Κούβας «Σύντομα θα
γίνω 90 ετών. Ποτέ δεν πίστευα ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο σε μένα. Δεν είναι
το αποτέλεσμα καμίας προσπάθειας, αλλά το καπρίτσιο της μοίρας. Σύντομα θα
είμαι σαν όλους τους άλλους. Για όλους μας έρχεται κάποια στιγμή η σειρά μας.
Αυτή ίσως είναι μια από τις τελευταίες φορές που ομιλώ σε αυτή την αίθουσα.
Ίσως, αλλά οι ιδέες του Κομουνιστικού Κομματος θα παραμείνουν ως απόδειξη ότι
σε αυτόν τον πλανήτη, όταν κάποιος εργάζεται με θέρμη και αξιοπρέπεια, θα
μπορεί να παράγει αυτά τα υλικά και πολιτιστικά αγαθά που οι άνθρωποι
χρειάζονται».
Τον άνθρωπο που άλλαξε την ιστορία
της Κούβας ανατρέποντας τον δικτάτορα Μπατίστα και καθοδηγώντας τη για μισό
σχεδόν αιώνα, τον ηγέτη στον οποίο οι συμπατριώτες του οφείλουν πολλά, αλλά και
τον οποίο κατηγορούν για άλλα τόσα και ιδιαίτερα για τις αποφάσεις και τον
τρόπο άσκησης εξουσίας την τελευταία δεκαετία της προεδρίας του, οι Κουβανοί
γνωρίζουν τα πάντα.
Για όλους τους υπόλοιπους, αυτός
ήταν ο Φιντέλ Κάστρο...
Ημερομηνία Γέννησης: 13 Αυγούστου
1926
Τόπος Γέννησης: Μπιράν, Κούβα
Όνομα: Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους
Όνομα Πατρός: Άνχελ Κάστρο (Εύπορος
γαιοκτήμονας)
Όνομα Μητρός: Λίνα Ρους (Οικιακή
βοηθός της πρώτης συζύγου του
Άνχελ Κάστρο)
Γάμοι: Μίρτα Ντίας Μπαλάρτ
(1948-1955), Ντάλια Σότο ντελ Βάλε (άγνωστη ημερομηνία-σήμερα)
Παιδιά:
Με τη Ναταλία Ρεβουέλτα: Αλίνα
Φερνάντες Ρεβουέλτα
Με άγνωστη γυναίκα: Χόρχε Άνχελ
Κάστρο
Με τη Ντάλια Σότο ντελ Βάλε:
Αντόνιο, Αλεχάντρο, Άνχελ, Αλέξις, Άλεξ
Με τη Μίρτα Κάστρο: Φιντελίτο
Εκπαίδευση: Colegio Dolores in
Santiago de Cuba (1942), Colegio Belen στην Αβάνα (Νομική Σχολή-1945),
Διδακτορικό στο Αστικό Δίκαιο (1950)
Ημερομηνίες-σταθμοί
1947 - Σε ηλικία 21 ετών συμμετέχει
σε αποτυχημένη απόπειρα ανατροπής του Αρχιστράτηγου Ραφαήλ Τρουχίλιο στη
Δομινικανή Δημοκρατία
1952 - Ο Στρατηγός Φουλχένσιο
Μπατίστα παίρνει με πραξικόπημα την εξουσία και ο Κάστρο ξεκινά την οργάνωση
ένοπλου κινήματος με απώτερο στόχο την ανατροπή του
26 Ιουλίου 1953: Ο Κάστρο και 165
επαναστάτες επιτίθενται ξημερώματα σε στρατώνα της Μονκάδα, στο Σαντιάγο.
Επιλέγουν τη συγκεκριμένη ημέρα, γνωρίζοντας ότι το προηγούμενο βράδυ γινόταν
γιορτή και πολλοί από τους στρατιώτες θα έλειπαν ή θα ήταν μεθυσμένοι. Παρόλα
αυτά, η επίθεση αποκρούεται.
1 Αυγούστου 1953: Ο Κάστρο
συλλαμβάνεται και τον Οκτώβριο το καθεστώς Μπατίστα τον καταδικάζει σε φυλάκιση
15 ετών στο Νησί των Πεύκων, μαζί με τον αδελφό του Ραούλ.
15 Μαΐου 1955: Φιντέλ και Ραούλ
Κάστρο αποφυλακίζονται, συνέπεια απόφασης του Μπατίστα για γενική αμνηστία
στους πολιτικούς κρατούμενους. Αμφότεροι εξορίζονται στο Μεξικό, όπου γνωρίζουν
έναν Αργεντινό γιατρό από το Ροζάριο. Οι Κάστρο κι ο Ερνέστο 'Τσε' Γκεβάρα
οργανώνουν νέο επαναστατικό κίνημα.
2 Δεκεμβρίου 1956: 82 εξόριστοι
φτάνουν στην Κούβα, στην Playa Las Coloradas, με το γιοτ «Γκράνμα». Οι
περισσότεροι σκοτώνονται αμέσως, κάποιοι άλλοι συλλαμβάνονται και οι μόλις 19
που διασώζονται, καταφεύγουν στην ορεινή περιοχή Sierra Maestra για να
αναδιοργανωθούν.
Εκεί, οι αδελφοί Κάστρο, ο Γκεβάρα
και ο Καμίλο Σιενφουέγος, το τέταρτο μεγάλο 'κεφάλι' της κουβανικής επανάστασης
στήνουν μια πρόχειρη βάση και αρχίζουν επιδρομές κατά μικρών στρατιωτικών
πόστων προκειμένου να αποκτήσουν όπλα.
Το Κίνημα της Επανάστασης δυναμώνει
πολύ γρήγορα και εξαπλώνεται σε όλη την Κούβα. Οι εθελοντές αντάρτες που θέλουν
να πολεμήσουν στο πλευρό του Κάστρο γίνονται ολοένα και περισσότεροι και ο
Μπατίστα αρχίζει να νιώθει την πίεση.
1 Ιανουαρίου 1959: Στις 31
Δεκεμβρίου, ο δικτάτορας Μπατίστα αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Κούβα και την
Πρωτοχρονιά του 1959, η χώρα μπαίνει σε νέα εποχή, με την επανάσταση να έχει
θριαμβευτική κατάληξη. Παρά τους πανηγυρισμούς, ο Κάστρο δίνει οδηγία στους
αντάρτες να διατηρηθεί ο έλεγχος, να μην επικρατήσει χάος και να μην ξεσπάσουν
βανδαλισμοί, κυρίως στην επαρχία.
2 Ιανουαρίου 1959: Ο θριαμβευτής
Φιντέλ εκφωνεί λόγο στο Σαντιάγο και ξεκινά το ταξίδι του προς την Αβάνα. Σε
κάθε πόλη και κάθε χωριό, τυγχάνει αποθεωτικής υποδοχής από τους πολίτες.
8 Ιανουαρίου 1959: Ο Κάστρο μπαίνει
στην Αβάνα όπου τον υποδέχονται εκατοντάδες χιλιάδες Κουβανοί.
16 Φεβρουαρίου 1959: Αναλαμβάνει
πρωθυπουργός της χώρας
15-26 Απριλίου 1959: Επισκέπτεται
τις ΗΠΑ
8 Μαΐου 1960: Κούβα και Σοβιετική
Ένωση συνάπτουν επισήμως διπλωματικές σχέσεις
17 Απριλίου 1961: Ομάδα αποτελούμενη
από 1.300-1.400 εξόριστους Κουβανούς αποβιβάζεται στον Κόλπο των Χοίρων (Playa
Giron). Εφοδιασμένοι με αμερικανικά όπλα, οι Κουβανοί επιχειρούν να ανατρέψουν
τον Κάστρο, αλλά αποτυγχάνουν. Κάποιοι σκοτώνονται και όσοι διασώζονται,
συλλαμβάνονται. Απελευθερώνονται τον Δεκέμβριο του 1962 με αντάλλαγμα τρόφιμα
και φάρμακα αξίας 53 εκατ. δολαρίων.
2 Δεκεμβρίου 1976: Ο Φιντέλ
αναλαμβάνει πρόεδρος της Κούβας
Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1980: Δίνει τη
δυνατότητα σε όσους θέλουν να αποχωρήσουν από τη χώρα. Περίπου 125.000 Κουβανοί
μεταναστεύουν στις ΗΠΑ.
19 Απριλίου 1982: Ο πρόεδρος των
ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρίγκαν επαναφέρει την ταξιδιωτική απαγόρευση η οποία είχε αρθεί
από τον Κάρτερ τον Μάρτιο του 1977.
21-25 Ιανουαρίου 1998: Υποδέχεται
τον πάπα Ιωάννη Παύλο Β', τον πρώτο που επισκέφθηκε ποτέ την Κούβα.
23 Ιουνίου 2001: Το πρώτο κακό
σημάδι για την υγεία του. Κατά τη διάρκεια ομιλίας, αισθάνεται αδιαθεσία και
φεύγει από το βήμα υποβασταζόμενος.
Άνοιξη 2003: Συλλαμβάνει και
επιβάλλει πολύ αυστηρές ποινές σε αντικαθεστωτικούς ακτιβιστές
20 Οκτωβρίου 2004: Στο τέλος ομιλίας
του και φεύγοντας από το βήμα, καταρρέει.
31 Ιουλίου 2006: Υποβάλλεται σε
επέμβασης στο έντερο όπου πάσχει από καρκίνο. Στην κουβανική τηλεόραση
ανακοινώνεται ότι την εξουσία αναλαμβάνει προσωρινά ο αδελφός του, Ραούλ.
29 Οκτωβρίου 2007: Κυκλοφορεί η
αυτοβιογραφία του «Η ζωή μου» στη Μεγάλη Βρετανία. Βασίζεται σε μια σειρά από
συνεντεύξεις που παραχώρησε στον δημοσιογράφο Ιγνάσιο Ραμονέτ. Το βιβλίο
κυκλοφορεί στις ΗΠΑ στις αρχές του 2008.
19 Φεβρουαρίου 2008: Έχοντας
ταλαιπωρηθεί από τα σοβαρά προβλήματα υγείας, ανακοινώνει την οριστική
αποχώρησή του από την εξουσία μέσω επιστολής που δημοσιεύτηκε στην διαδικτυακή
έκδοση της εφημερίδας Granma. Πρόεδρος της Κούβας αναλαμβάνει ο αδελφός του,
Ραούλ.
28 Μαρτίου 2016: Με γράμμα του
αποφασίζει να κρατήσει αποστάσεις, παρά τη θετική έκβαση που έχουν οι επαφές
του Ραούλ Κάστρο με τον Μπαράκ Ομπάμα, στο περιθώριο της επίσκεψης του προέδρου
των ΗΠΑ, στην Αβάνα. «Κινδυνεύσαμε να πάθουμε έμφραγμα ακούγοντας τα λόγια αυτά
του αμερικανού προέδρου», τονίζει συμπληρώνοντας ότι ο κουβανικός λαός «δεν
ξεχνά και δεν έχει ανάγκη από δώρα».
19 Απριλίου 2016: Εκφωνεί εμφανώς
συγκινημένος έναν λόγο που μοιάζει αποχαιρετιστήριος, στο συνέδριο του
Κομουνιστικού Κόμματος. «Σύντομα γίνομαι 90 ετών. Σύντομα θα γίνω σαν όλους
τους άλλους. Για όλους έρχεται η σειρά μας. Αυτή ίσως είναι μια από τις
τελευταίες φορές που μιλώ σε αυτή την αίθουσα».
