«ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ»: ΤΟ ΝΕΟ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΠΟΝΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΥΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ

Γράφει: η Μαριάννα Αδάμ Γκρόγκου Φιλόλογος

Με ιδιαίτερη χαρά πληροφορηθήκαμε ότι κυκλοφόρησε το νέο φιλόμουσο   εκδοτικό   πόνημα   με   τίτλο  «Βιβλιογραφία   της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής: Περίοδος Β’ (1900-1999)» του δευτέρου τόμου του έργου του Μαΐστορα της Μεγάλης του   Χριστού   Εκκλησίας   και   Καλύμνιου   μουσικοδιδάσκαλου καθηγητή κυρίου  Γεωργίου   Χατζηθεοδώρου*  από τον εκδοτικό οίκο «Ο Μιχαήλ Πολυχρονάκης», καθώς αποτελεί και συνέχεια του   εξαίρετου   και   σπουδαίου   πρώτου   τόμου   του   1998,   που περιελάμβανε τα έντυπα της περιόδου από το 1820 έως το 1899.

Πρόκειται για ένα έργο πολύμοχθο και καλύπτει ένα μεγάλο κενό   στην   βιβλιογραφία   της   εκκλησιαστικής   μουσικής. Περιλαμβάνει   αναλυτικά   στις   432   σελίδες   του   1397   τίτλους εντύπων αυτοτελώς εκδοθέντων, δηλαδή ό, τι εκδόθηκε αυτοτελώς τον   Κ’   αιώνα,   και   επί   πλέον   450   τίτλους   εκδόσεων   ξένων συγγραφέων. 

Αξίζει να σημειωθεί πως είναι καρπός πολύχρονης έρευνας και κοπιαστικής εργασίας, καθώς αποτελεί συνέχεια του πρώτου τόμου που περιελάμβανε τα έντυπα της περιόδου  από το 1820 έως το 1899 και που εκδόθηκε μετά από 20 χρόνια το 1998, λόγω   της   δυσκολίας   συγγραφής   του   και   της   συλλογής   του απαραίτητου   υλικού.  

Αναμφισβήτητα,   αυτή   η   νέα   έκδοση   είναι πολύ   χρήσιμη   για   τους   φοιτητές   των   μουσικών   τμημάτων   των Πανεπιστημίων   και   όχι   μόνο,   αλλά   και   για   κάθε   άνθρωπο  που αγαπά   και   θέλει   να   μελετά   την   βυζαντινή   μουσική   διαχρονικά στην πάροδο του χρόνου.

Αναλυτικότερα,   το   νέο   βιβλίο   του   Καλύμνιου μουσικοδιδάσκαλου   καθηγητή   κυρίου   Γεωργίου   Χατζηθεοδώρου περιλαμβάνει   όλα   τα   αυτοτελώς   εκδοθέντα   έντυπα   που   έχουν σχέση με την βυζαντινή μουσική. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν   τα   μουσικά   μέλη,   η   Θεωρία,   η   Μουσικολογία,   οι μεμονωμένες και οι μουσικολογικές εργασίες που έχουν εκτυπωθεί ως ανάτυπα.

 Αξίζει να σημειωθεί ότι από την σελίδα 7 έως την σελίδα 30 κοσμούν το βιβλίο σημειώματα για την νέα αυτή έκδοση από τον ίδιο τον συγγραφέα, αλλά και άλλων στα ελληνικά και στα αγγλικά. Στην συνέχεια, από την σελίδα 31 έως την σελίδα 236 καταγράφονται τα βιβλία με εκκλησιαστικά μέλη.  Επιπλέον, από την σελίδα 237 έως την σελίδα 388 καταγράφονται τα βιβλία με   περιεχόμενο   θεωρητικό,   ιστορικό   και   μουσικολογικό. Σημειωτέον   ότι   από   την   σελίδα   389   έως   την   σελίδα   409 καταγράφονται   οι   τίτλοι   των   μουσικολογικών   βιβλίων   της βυζαντινής μουσικής ξένων μουσικολόγων.  Στο τέλος του βιβλίου από   την   σελίδα   410   έως   την   σελίδα   432   βρίσκονται   πλήρη ευρετήρια.

 Θα   ήθελα   να   τονίσω   ιδιαίτερα   στο   σημείο   αυτό   του σημειώματος ότι αυτό το νέο βιβλίο του καθηγητή κυρίου Γεωργίου Χατζηθεοδώρου είναι ίσως το μοναδικό στο είδος του έντυπο, αφού μαζί με τον πρώτο τόμο αναφέρονται στις εκδόσεις των βιβλίων βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από το πρώτο του 1820 μέχρι και το τελευταίο του 1999.

Το βιβλίο αναμένεται να παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη από τον   καθηγητή   Μανόλη   Γιαννόπουλο,   στο   Πανεπιστήμιο   Αθηνών από   τον   καθηγητή   Αχιλλέα   Χαλδαιάκη   και   στην   Ανώτατη Εκκλησιαστική   Ακαδημία   Κρήτης   από   τον   καθηγητή   Μιχαήλ Στρουμπάκη.

Η   τιμή   για   ένα   τέτοιο   βιβλίο   είναι   εντελώς   προσιτή   και διατίθεται από τον   εκδότη Ιωάννη Πολυχρονάκη,  που βρίσκεται στην οδό Δημοκρατίας 69 στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης και το τηλέφωνο επικοινωνίας μαζί του είναι: 2841023070.

Αγαπητέ και εξαίρετε καθηγητά, σας εύχομαι ολόθερμα καλή επιτυχία στην νέα αυτή έκδοσή σας, να είναι καλοτάξιδη και να βρει   την   ανάλογη  ανταπόκριση   από   το  αναγνωστικό   κοινό.

 Με ιδιαίτερη   χαρά   περιμένουμε   να   το   προμηθευτούμε   αυτό   το σπουδαίο και αξιόλογο έργο σας με την ιδιόχειρη αφιέρωση και υπογραφή σας.

      * Λίγα λόγια για τον καθηγητή κύριο Γεώργιο Ι. Χατζηθεοδώρου:

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 28 Οκτωβρίου του 1940. Από ηλικία πέντε ετών μέχρι και τη στράτευσή του έζησε στην Κάλυμνο, όπου και τέλειωσε το Γυμνάσιο το 1957.

Σε ηλικία 14 ετών άρχισε να μαθαίνει Βυζαντινή Μουσική με δάσκαλο το Λευτέρη Μαστώρο και σε ηλικία 16 ετών διορίσθηκε επίσημα ως Ιεροψάλτης. Έκτοτε, έψαλλε ως Πρωτοψάλτης σε διάφορες εκκλησίες των Αθηνών, του Πειραιά, της Πάτμου, της Καλύμνου και των Χανίων. Σήμερα, εξακολουθεί να ψάλλει στον καθεδρικό ναό της Παναγίας Κεχαριτωμένης στην Χώρα Καλύμνου.

Σπούδασε με δαπάνες του αδελφού του πατέρα του, στρατηγού Εμμανουήλ Γ. Χατζηθεοδώρου στα Ωδεία των Αθηνών και του Πειραϊκού Συνδέσμου κατά τα έτη από το 1961 μέχρι το 1867 και έλαβε για τη Βυζαντινή Μουσική το Πτυχίο Ιεροψάλτου και Δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου. Μετά το διορισμό του στο Δημόσιο, συνέχισε τις σπουδές του στα Ωδεία Ελληνικόν Αθηνών και το Ωδείον Ρωμανός ο Μελωδός και έλαβε για την Ευρωπαϊκή Μουσική τα πτυχία Ειδικού Αρμονίας, Αντίστιξης και Φούγκας.

Διορίστηκε το 1967 ως καθηγητής Μουσικής στην Εκκλησιαστική Σχολή Πάτμου. Στη συνέχεια, υπηρέτησε στην Ιερατική Σχολή Κρήτης, στην Ανωτέρα Ιερατική Σχολή Αθηνών, στη Νυκτερινή Ιερατική Σχολή Αθηνών, στην Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονομίας Χανίων και σε Γυμνάσια του Πειραιά, των Χανίων και της Καλύμνου. Συνταξιοδοτήθηκε, το 1998, με το βαθμό του Γυμνασιάρχη από το 1^ο Γυμνάσιο Καλύμνου.

Εκτός των δημοσίων σχολείων, δίδαξε στα Ωδεία «Bενιζέλειον» Χανίων, «Ελληνικόν» Αθηνών, «Ρωμανός ο Μελωδός» Πειραιώς, και σε Σχολές που ίδρυσε ο ίδιος. Ίδρυσε Σχολές Μουσικής στην Πάτμο, τα Χανιά (που είναι ανεγνωρισμένη επίσημα από το Κράτος και την Εκκλησία) και την Κάλυμνο. Ίδρυσε ακόμη το Μουσικό Εργαστήρι της Ιεράς Μητροπόλεως Καλύμνου, το Σύνδεσμο Ιεροψαλτών Χανίων, όπου διετέλεσε πρόεδρός του επί οκτώ έτη και έχει αναγορευθεί επίσημα ως ισόβιος επίτιμος πρόεδρός του. Χρημάτισε πρόεδρος του Ιεροψαλτικού Συλλόγου Καλύμνου για περισσότερο από 15 χρόνια. Επίσης, ίδρυσε και διευθύνει τη Δημοτική Χορωδία Καλύμνου, που έχει παρουσιαστεί σε πολλές πόλεις και νησιά της Ελλάδας και στην Κύπρο (Λακατάμια Λευκωσίας, Λάρνακα). Σήμερα, μαθητές του διακρίνονται ως καθηγητές, δημόσιοι λειτουργοί, ιεροψάλτες και μουσικοί.

Μέχρι σήμερα έχει συγγράψει και εκδώσει πολλά εξαιρετικά βιβλία βυζαντινού και δημοτικού μουσικού και λαογραφικού περιεχομένου, τα οποία τον καθιέρωσαν πανελλήνια στο χώρο κυρίως της Βυζαντινής και Δημοτικής Μουσικής.

Συμμετείχε με αντίστοιχες ανακοινώσεις εντός και εκτός της Ελλάδας, σε εννέα μουσικολογικά συνέδρια. Έγραψε διάφορες, μουσικολογικές ως επί το πλείστον, εργασίες που δημοσιεύθηκαν σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες. Συμμετέσχε και συμμετέχει ακόμη σε πολιτιστικά Διοικητικά Συμβούλια και Επιτροπές. Αξίζει να σημειωθεί πως συνέθεσε με βάση τη Βυζαντινή και τη Δημοτική Μουσική τέσσερα Ορατόρια και διάφορα χορωδιακά τραγούδια, τα οποία έχουν εκτυπωθεί και κυκλοφορούν και σε δίσκους ακτίνας.

Πραγματοποίησε περισσότερες από 200 δημόσιες εμφανίσεις με διεύθυνση παιδικών και μικτών μεγάλων χορωδιών Βυζαντινής και Ευρωπαϊκής Μουσικής, αλλά και διαλέξεις. Τελευταία μεγάλη εμφάνισή του στο Διεθνές Θρησκευτικό Φεστιβάλ Πάτμου, όπου παρουσίασε με τη Δημοτική Χορωδία Καλύμνου το Έργο του «Ωδή εις την Αποκάλυψιν του Ιωάννου» με τη συνοδεία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.

Για τις μέχρι σήμερα υπηρεσίες του έχει τύχει πολλών τιμητικών διακρίσεων:

1) Χρυσό μετάλλιο της Μητροπόλεως Καλύμνου,

2) Χρυσός Σταυρός της Εκκλησίας της Δωδεκανήσου,

3) Πατριαρχικό Γράμμα και μετάλλιο,

4) Χρυσό Αετό της Ι.Μ. Θεολόγου Πάτμου,

5) Χάλκινο μετάλλιο του Πειραϊκού Συνδέσμου,

6) Πλακέτα Δήμου Καλύμνου,

7) Πλακέτα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δωδεκανήσου,

8) Πλακέτα Δήμου Σύμης ,

9) Τιμητικό Δίπλωμα Αναγνωστηρίου Καλύμνου «ΑΙ ΜΟΥΣΑΙ»,

10) Τιμητικό Δίπλωμα Συνδέσμου Ιεροψαλτών Χανίων,

11) Τιμητικό Δίπλωμα και πλακέτα Ωδείου Ρωμανός ο Μελωδός,

12) Τιμητικό Δίπλωμα , με Απόφαση ειδικής Συνεδρίας του Δημοτικού Συμβουλίου Καλυμνίων,

13) Δίπλωμα και πλακέτα Ένωσης Πολιτών Χώρας Καλύμνου,

14) Τιμητικό Δίπλωμα του Πνευματικού Συλλόγου Κώων «Ο ΦΙΛΗΤΑΣ»),

15) Τιμητικό Δίπλωμα του Κοινωνικού Συλλόγου Συμαίων « Ο ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ»),

16) Τιμητικό Δίπλωμα της Β΄ ΕΛΜΕ Δωδ/νήσου για την προσφορά του στη Μέση Εκπαίδευση,

17)Τιμητικό Δίπλωμα και πλακέτα του Συλλόγου Φίλων της Βυζαντινής Μουσικής

Αιγιαλείας.

18) Τιμητικό Δίπλωμα από την Ι.Μητρόπολη Καλύμνου, και

19) Δίπλωμα Α΄ διάκρισης σύνθεσης έργου στο Διεθνές Θρησκευτικο Φεστιβάλ Χαϊνούφκα

της Πολωνίας.

20) Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο του «Τραγούδια και σκοποί στην Κάλυμνο»,

21) Πανδωδεκανησιακό βραβείο για το βιβλίο του «Τραγούδια και σκοποί στην Κω», και τέλος ως κορυφαία διάκριση,

22) Το οφφίκιον του «Άρχοντος Μαΐστορος της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας» την Κυριακή του Ασώτου στις 15 Μαρτίου του 2009, ιεραρχούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας κ. κ. Παϊσίου στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της Παναγίας Κεχαριτωμένης στην Κάλυμνο, αναφωνούντες«ΑΞΙΟΣ»!